مولتکه، هلموت کارل (۱۸۰۰ـ۱۸۹۱)
مولْتْکِه، هِلْموت کارْل (۱۸۰۰ـ۱۸۹۱)(Moltke, Helmuth Carl)
ژنرال پروسی. در ۱۸۵۷ رئیس ستاد کل ارتش پروس شد. نقشه‌های جنگی بسیار مؤثر او باعث پیروزی پروس در جنگ با دانمارک (۱۸۶۳ـ۱۸۶۴)، اتریش (۱۸۶۶، جنگ هفت‌هفته‌ای[۱])، و فرانسه (۱۸۷۰ـ۱۸۷۱) شد. در ۱۸۷۰ لقب کنت گرفت و در ۱۸۷۱ به درجۀ فیلد مارشالی رسید. مولتکه در مکلنبورگ[۲] زاده شد. پسر یک سپاهی دانمارکی بود، اما در ۱۸۲۱ به خدمت ارتش پروس درآمد. در مقام رئیس ستاد اصلاحاتی پدید آورد، ازجمله تشکیل هیئتی طراز اول از صاحب‌منصبان بسیار کارآزمودۀ ستاد و تأکیدی تازه بر سازمان اطلاعات ارتش. اما گسترده‌ترین نوآوری او استفاده از خطوط راه‌آهن برای بسیج سریع نیروها بود که در جنگ با اتریش و فرانسه به‌نحوی بسیار مؤثر به‌کار گرفته شد. برادرزادۀ مولتکه، هلموت فون مولتکه[۳]، مانند عموی خود رئیس ستاد کل ارتش پروس شد (۱۹۰۶ـ۱۹۱۴)، اما پس از شکست آلمانی‌ها از فرانسوی‌ها در نبرد اول مارن[۴] در جنگ جهانی اول، از مقام خود برکنار شد.