کاوشگر ماه
کاوشگر ماه (Moon probe)
فضاپیمای بدون سرنشینی برای تحقیق در ماه. کاوشگرهای ابتدایی از کنار ماه میگذشتند یا در آن سقوط میکردند، اما نمونههای بعدی بهآرامی در آن فرود میآمدند یا در مدار ماه قرار میگرفتند. کاوشگرهای شوروی شامل مجموعههای لونا/لونیک[۱] بودند. کاوشگرهای امریکایی، رنجر[۲]، سروِیر[۳]، لونار اُربیتر[۴]، راه را برای پروازهای سرنشیندار آپولون[۵] باز کردند. نخستین کاوشگر فضایی که به ماه اصابت کرد لونا ۲ شوروی بود و برخورد در ۱۳ سپتامبر ۱۹۵۹ صورت گرفت. لونا ۱ هشت ماه پیش از آن مسیرش را گم کرده بود. لونا ۳ در اکتبر ۱۹۵۹ نخستین عکسها را از بخش دوردست ماه ارسال کرد. لونا ۹ نخستین کاوشگری بود که در ۳ فوریۀ ۱۹۶۶ بهآرامی بر ماه فرود آمد و عکسهایی از سطح ماه به زمین فرستاد. لونا ۱۶ نخستین کاوشگری بود که بهصورت خودکار در سپتامبر ۱۹۷۰ به زمین بازگشت و نمونههایی از ماه را با خود به همراه آورد؛ پیش از آن سنگهایی از ماه را فضانوردان آپولون امریکا به زمین آورده بودند. لونا ۱۷ که در نوامبر ۱۹۷۰ در ماه فرود آمد مهنوردی موسوم به لوناخود[۶] را به همراه برد که با هدایت از راه دورِ زمینی بر سطح ماه حرکت میکرد. نخستین کاوشگر موفق امریکایی ماه رنجر ۷ بود که پیش از برخورد با ماه در ۳۱ ژوئیۀ ۱۹۶۴، عکسهایی از نمای نزدیک ماه ارسال کرد. در ۲ ژوئن ۱۹۶۶، سروِیر۱ نخستین کاوشگر امریکایی بود که فرود آرام بر سطح ماه را به انجام رساند. این کاوشگر عکسهایی از ماه فرستاد و سروِیرهای بعدی سنگهای سطح ماه را تجزیه و تحلیل کردند. از ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۷، مجموعهای از پنج مدارپیمای قمری عکسبرداری تفصیلی از همۀ سطح ماه را، بهمنظور آمادگی فرودهای آپولون، از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲، به انجام رساندند. در مارس ۱۹۹۰، ژاپن ماهوارۀ هاگورومو[۷] را به مداری در اطراف ماه فرستاد. هاگورومو فقط یازده کیلوگرم وزن داشت و از یک کاوشگر فضایی بزرگتر ژاپنی رها شد.