مولیس، کری بنکز (۱۹۴۴)
مولیْس، کَری بَنکز (۱۹۴۴)(Mullis, Kary Banks)
کری بنکز مولیس Kary Banks Mullis | |
---|---|
زادروز |
کارولینای شمالی ۱۹۴۴م |
ملیت | امریکایی |
تحصیلات و محل تحصیل | دکتری از دانشگاه برکلی کالیفرنیا |
شغل و تخصص اصلی | متخصص زیست شناسی ملکولی |
گروه مقاله | زیست شناسی، شیمی و بیوشیمی |
جوایز و افتخارات | جایزه نوبل شیمی (۱۹۳۳) |
متخصص امریکایی زیستشناس ملکولی. بهسبب اختراع فن واکنش زنجیرهای پلیمراز[۱] (پیسیآر) به دریافت جایزه نوبل شیمی ۱۹۹۳ نایل شد. در این فن، نواحی خاصی از دیاِناِی را چندینبار از نمونهای کوچک و ریز نسخهبرداری میکنند و دیاِناِی را به مقداری آنالیزپذیر تبدیل میکنند. این فن بهروش دشوار تولید اجزای دیاِناِی[۲] در بدن موجود زنده خاتمه داد. بههمین سبب جایزه نوبل مشترکاً به او و میشل اسمیت[۳] اعطا شد. چگونگی نسخهبرداری از دیاِناِی در پیسیآر: نمونۀ کوچکی از دیاِناِی، مثلاً نمونۀ خون را به بخشهای کوچک تقسیم و به رشتههای منفرد میشکنند. پرابهای الیگو نوکلئوتیدی[۴] کوتاه، که متمم دیاِنایاند، آماده و به مقدار فراوان، به دیاِناِی اضافه میشوند و سپس، در دمای ۵۰ تا ۶۰ درجۀ سانتیگراد آنکوباته[۵] میشوند. پراب به محل مناسبی روی دیاِناِی متصل میشود و بهمنزلۀ نقطۀ آغازین سنتز زنجیرهای از دیاِناِی جدید عمل میکند. پس از اینکه سنتز کامل شد، مخلوط تا ۹۰ درجۀ سانتیگراد گرم میشود تا دو رشتۀ دیاِناِی، که بهتازگی تولید شدهاند، ذوب شوند. این چرخه بهمنظور افزایش ترتیب مطلوب تکرار میشود. ممکن است در عرض چند ساعت بیش از ۱۰۰میلیون زنجیر ساخته شود که از آنها برای آنالیز استفاده میکنند. اکنون این تکنیک بهویژه برای تشخیص بیماریها، کاربرد بسیار دارد. آزمایش تشخیص بیماری ایدز (اِچآیوی) از آن جمله است. مولیس در لنور[۶]، واقع در کارولینای شمالی، زاده شد. در انستیتو تکنولوژی جورجیا[۷] و در دانشگاه برکلی[۸] کالیفرنیا[۹] درس خواند و از همانجا نیز دکتری گرفت (۱۹۷۳). پس از تحقیق در دانشکده پزشکی دانشگاه کانزاس[۱۰] و دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو[۱۱]، در ۱۹۷۹ به مجتمع کتوسِ امریویل[۱۲] کالیفرنیا پیوست.