مونتسر، توماس (۱۴۹۰م ـ۱۵۲۵)
مونْتْسِر، توماس (۱۴۹۰م ـ۱۵۲۵)(Münzer, Thomas)
مصلح تندرو پروتستان آلمانی. او معتقد بود الهام حقیقی از اشراق الهی یا نور باطنی برمی‌خیزد نه از کتاب مقدس[۱]. مونتسر در اشتولبرگ[۲] به‌دنیا آمد و هنوز تحصیلاتش را در لایپزیگ[۳] و فرانکفورت پایان نداده بود که زبان‌دان، ادیب و متکلمی فرزانه شد. ابتدا به افکار اصلاح‌طلبانۀ مارتین لوتر[۴] گروید اما بعد صاحب دیدگاهی از آن خود دربارۀ نهضت اصلاح دینی[۵] شد و آن را با تلاش دهقانان، که معتقد بود مظهر ارادۀ خداوندی بر روی زمین‌اند، برای براندازی اشراف عجین کرد. در سال‌های ۱۵۲۰ـ۱۵۲۱، که کشیشی در تسویکائو[۶] بود، از دهقانان در مبارزۀ بین معدنچیان و اشراف حمایت کرد. با ادعای دریافت الهام الهی، شروع به موعظۀ اولویت نور باطنی بر مرجعیت کتاب مقدس کرد. به عقیدۀ او مردم عادی با سادگی فطرتشان قادر به دریافت این نور باطنی‌اند. به‌سبب تشویق علنی دهقانان و کارگران به شورش، از تسویکا، آلشتت[۷] و میولهاوزن[۸] اخراج شد. در ۱۵۲۴ـ۱۵۲۵ به قیام دهقانان در هِگا[۹] و کلتگا[۱۰] پیوست و سپس به مولهاوزن برگشت و طغیانی را علیه مقامات روحانی و غیرروحانی محل سازمان داد. نهضت او درپی شکست در نبرد فرانکنهاوزن[۱۱]، در ۱۵ مه ۱۵۲۵، فروپاشید و مونتسر دستگیر و اعدام شد.