نوترون
نوتْرون (neutron)
یکی از سه ذرۀ اصلی زیراتمی. دو ذرۀ دیگر پروتون و الکتروناند. نوترون ذرۀ مرکبی است که از سه کوارک[۱] تشکیل میشود و بنابراین در گروه باریونی[۲] هادرون[۳]ها قرار میگیرد. نوترونها جرمی در حدود جرم پروتون دارند، ولی بار الکتریکی ندارند و در هستۀ همۀ اتمها، جز هیدروژن، دیده میشوند. نوترونها در جرم اتمها اثرگذار، ولی در خواص شیمیاییشان بیتأثیرند. ایزوتوپهای هر عنصر فقط از لحاظ نوترونهای هسته با هم تفاوت دارند، ولی خواص شیمیایی آنها شبیه هم است. نوترون آزاد در خارج از هسته ناپایدار است و با نیمعمر ۱۱.۶ دقیقه به یک پروتون، یک الکترون، و یک پادنوترینو[۴] واپاشیده میشود. نوترون را جیمز چادویک[۵]، فیزیکدان انگلیسی، در ۱۹۳۲ کشف کرد. جرم نوترونها و پروتونها حدود ۲هزار بار سنگینتر از الکترون است. فرآیند تبدیل نوترون به پروتون واپاشی بتازا[۶]ست.