نورمان ها، کشورگشایی
نورْمانها، کشورگشایی (Norman Conquest)
حمله و اسکان نورمانها در انگلستان متعاقب پیروزی ویلیام اول، مشهور به ویلیام فاتح[۱]، در نبرد هیستینگز[۲] در ۱۰۶۶م. روایت این پیروزی از دیدگاه نورمانها در پردۀ نقشدارِ بایو[۳] به تصویر کشیده شده است. پردۀ زرکش بایو پردهای گلدوزی شده است که حدود ۷۰ متر طول دارد و از قرار در شهر کنتربری بهدست هنرمندان این شهر بافته شدهاست (۱۰۷۷ـ۱۰۸۸م) و اکنون در موزۀ شهر بایو نگهداری میشود. فرانسویها ادعا میکنند که این پرده را گلدوزی کردهاند. ویلیام، دوک نورماندی[۴]، مدعی بود که تاجوتخت انگلستان را پسرخالهاش ادواردِ معترف[۵] ( ـ ژانویۀ ۱۰۶۶م) به او وعده داده است، اما ویتان[۶] (پارلمان آنگلوساکسون)، هارولد گادوینسون[۷]، شوهرخواهر ادوارد، را به پادشاهی انگلستان برگزید. هارولد دوم[۸] در اکتبر ۱۰۶۶م در نبرد هستینگز کشته و ادگار اتلینگ[۹] بلافاصله پادشاه اعلام شد، اما هرگز تاجگذاری نکرد و به نفع ویلیام کنار رفت. در دوران پادشاهی ویلیام چندین شورش بهویژه در شمال انگلستان رخ داد، که با بیرحمی تمام سرکوب شد. رهبری شورشِ جزیرۀ ایلی[۱۰] را هریوارد[۱۱]، معروف به ویک[۱۲]، برعهده داشت. احداث ۵۰ دژ (۱۰۶۶ـ۱۰۸۷م) به استقرار حاکمیت نورمانها در انگلستان کمک کرد. در دوران حاکمیت نورمانها، انگلیسیها بهتدریج املاک و اراضی خود را ازدست دادند و از مناصب اجرایی کنار گذاشته شدند. ویلیام در ۱۰۸۵م دستور مساحی اراضی مناطق روستایی در بخشهای مختلف انگلستان و گردآوری این اطلاعات را در کتابی صادر کرد. سالهای اولیۀ زمامداری ویلیام بر انگلستان با بیثباتی همراه بود، زیرا برای ادارۀ کشور به همکاری کسانی نیاز داشت که پیش از آن در خدمت هرولد بودند. به هر تقدیر، سرانجام در ۱۰۷۲م حاکمیت نورمانها بر انگلستان استقرار یافت و امور دین و حکومت بهدست آنها افتاد. دفتر ثبت املاک[۱۳] انگلستان نشان میدهد که در فاصلۀ بیست سال از نبرد هستینگز بخش عظیمی از اراضی انگلستان در اختیار نورمانها قرار گرفت. استیلای نورمانها انگلستان را از اسکاندیناوی دور کرد و به فرانسه سوق داد و انگلیسیها را به جریان تفکر سیاسی اروپایی نزدیکتر کرد.