نوس
(تغییرمسیر از Nous)
نوس nous
(در زبان یونانی به معنی ذهن و عقل) در اصطلاح فلسفۀ یونانی، قوۀ ادراک عقلی در مقابل شناخت تجربی. آناکساگوراس[۱] نخستین‌بار آن را اصل صورت‌دهنده و نظام‌بخش مادۀ بی‌شکل دانست. افلاطون آن را قوۀ ادراک مُثُل نامید. ارسطو آن را صورت همۀ صورت‌ها دانست. نوافلاطونیان[۲] آن را وجودی فوق‌حسی دانستند که به جهان، معنا و صورت می‌بخشد. نوس در مفهوم باستانی آن فوق ـ شخصی بود اما در قرون وسطا با عناصر شخصی آمیخته شد.