اورفیوسی، اسرار
اورفِئوسی، اَسرار (Orphic Mysteries)
آیینی دینی. در قرن ۶پم در یونان رونق داشت. گفتهاند آنها را اورفئوس[۱] پی افکند و اشعاری قدسی سرود که آموزههای اورفئوسی از آنها مشتق شد. اساس آن اسطورۀ دیونوسوس زاگْرِئوس[۲] پسر زئوس[۳] و پرسفونه[۴] بود. چون زئوس به فکر افتاد که زاگْرِئوس را فرمانروای جهان سازد، تیتان[۵]ها چنان به خشم آمدند که پسر را پارهپاره کردند و خوردند. آتنا[۶] قلب زاگْرِئوس را از چنگشان ربود و به زئوس داد. زئوس قلب را (که دیونوسوس زاگْرِئوس دوم از آن متولّد شد) بلعید و تیتانها را با صاعقه نابود کرد. از خاکستر آنها انسان پدید آمد که وجهی الهی (دیونوسوسی) و وجهی شیطانی (تیتانی) داشت. این طبیعت دوگانۀ انسان محور اسرار اورفئوسی بود. اورفئوسیان منشأ نفس را الهی میدانستند، ولی با تشرّف بهآیین اورفئوسی و از طریق تناسخ بود که نفس میتوانست از میراث شیطانیاش خلاصی یابد و از رحمت ابدی برخوردار گردد. آنان بر معیارهای اخلاقی و رفتاری تأکید میکردند و برای تزکیۀ نفس و تقویت جنبۀ الهی آن بر خود سخت میگرفتند و ریاضت میکشیدند.