مدار موازی
مَدار موازی (parallel circuit)
مداری الکتریکی[۱] که اجزای آن بهصورت موازی در کنار هم قرار گرفتهاند. در این مدار، جریان[۲] گذرنده بین همۀ اجزای موازی تقسیم میشود. همۀ اجزای مدار به دو سرِ چشمۀ ولتاژ[۳] مشخصی وصل میشوند و درنتیجه، اختلاف پتانسیل[۴] بین دو سر هر جزء با جزء دیگر مساوی است: V۱ = V۲ = VT که در آن VT ولتاژ کل، V۱ ولتاژ دو سر جزء یکم و V۲ ولتاژ دو سر جزء دوم است. مثلاً اگر ولتاژ دو سر جزء یکم برابر شش ولت باشد، اختلاف پتانسیل دو سر جزء دوم نیز شش ولت است. ولتاژ برق شهر در ایران ۲۲۰ تا ۲۴۰ ولت است؛ بنابراین همۀ وسایل برقی خانگی را چنان میسازند و تنظیم میکنند که بهخوبی با این ولتاژ کار کنند. لازم است وسایل برقی گوناگون را موازی باهم در مدار قرار داد و دو سر تکتک آنها را به ولتاژ ثابت برق شهر وصل کرد. جریان کل گذرنده از مدار باید بین اجزای موازی تقسیم شود. مقدار جریانی که از هر یک از اجزا میگذرد، به مقدار مقاومت آن جزء بستگی دارد. جزئی از مدار که مقاومت کمتری دارد، جریان بیشتری را از خود عبور میدهد. اگر I۱جریان گذرنده از جزء یکم و I۲ جریان گذرنده از جزء دوم باشد، در این صورت جریان کل (IT) عبارت است از IT = I۱ + I۲. مقدار مقاومت[۵] معادل یا مقاومت کل (RT) برای دو جزء رسانا با مقاومتهای R۱ و R۲، که در مدار موازی قرار گرفتهاند، از معادلۀ زیر بهدست میآید: (فرمول ۱).
فرمول ۱