طوطی
طوطی (parrot)
پرندۀ نواحی گرمسیری. عموماً در استرالیا و افریقای جنوبی یافت می‌شود. این پرندگانِ رنگارنگ، به‌منزلۀ حیوان خانگی، چندین قرن در دنیای غرب ارزشمند بوده‌اند. طوطی‌ها قادر به تقلید کلام انسان‌اند. عموماً گیاه‌خوارند و محدودۀ اندازه‌شان از ۸.۵ سانتی‌متر (طوطی کوتاه قد[۱])، تا ۴۰ سانتی‌متر (ماکو[۲]) متغیر است. به گونه‌های کوچک‌تر عموماً پاراکیت[۳] می‌گویند. پرهایشان اغلب بسیار رنگارنگ، و صدایشان معمولاً فریادی ناهنجار است. جنسیت اغلب گونه‌ها غیر قابل تشخیص است. چندین گونه طوطی در معرض خطر است. طوطی‌ها در خانوادۀ طوطی[۴] راستۀ طوطی‌شکلان[۵] قرار دارند. همۀ طوطی‌ها دارای منقارهای قلاب‌دار قوی، و پاهایی سازش‌یافته برای بالارفتن‌اند. منقار دارای نوکی طویل شده است و در اغلب طوطی‌ها برای پاره‌کردن میوه، و شکستن هسته‌ها سازش یافته است. تعدادی از گونه‌ها دارای زبانی‌اند که نوک برس‌مانندش به‌کار استخراج عسل می‌آید. قدرت تقلید کلام انسان در طوطی خاکستری[۶] افریقا Psittacus erithacus مشخص است. آلکس[۷] طوطی خاکستری افریقایی ۲۰ساله‌ای است که از ۱۹۹۶، در پروژۀ زبان‌آموزی طولانی‌مدتی در دانشگاه آریزونا آموزش دید. این طوطی می‌تواند تا شش بشمارد، ۱۰۰ شیء را نام ببرد و رنگ، ترکیب، و شکل آن‌ها را توصیف کند. طوطی اولین پرنده‌ای بود که بین بومی‌ها، و ساکنان اروپایی و بازرگانان دادوستد شد. بسیاری از گونه‌های طوطی در معرض انقراض‌اند. در ۱۹۹۸، از ۳۵۰ گونه، بیش از ۹۰ گونه در معرض خطر انقراض، و ۴۰ گونۀ دیگر نیز آسیب‌پذیر بودند. جدی‌ترین تهدید ناشی از تخریب جنگل‌های بارانی است. صید طوطی‌ها به‌منظور تجارت حیوانات خانگی نیز تهدیدی جدی برای بسیاری از گونه‌هاست. برخی طوطی‌ها مانند کاکاپو[۸]ی نیوزیلند، قادر به پرواز نیست و معمولاً روی زمین زندگی می‌کند، ولی قادر به بالارفتن از درخت است. لی[۹]، گونۀ دیگر نیوزیلند، از نظر عادت گوشت‌خواری با سایر اعضای این گروه متفاوت است. در ایران، دو گونه طوطی یافت می‌شود، اما این پرنده بومی ایران نیست و پیش از دهۀ ۱۳۴۰ در ایران وجود نداشت. وجود طوطی در ایران نتیجۀ فرار این پرنده از قفس بوده است. یکی از گونه‌هایی که در ایران زاد‌و‌ولد می‌کند طوطی طوق صورتی است.