پریکلس
پِریکْلِس (ح ۴۹۵ـ۴۲۹پم)(Pericles)
از دولتمردان بزرگ آتن. در زمان او آتن به اوج قدرت رسید. آتنیها به تشویق او اتمام حجت اسپارت[۱] را در ۴۳۲پم رد کردند. او استراتژی آتن را در نخستین سالهای جنگ پلوپونزی[۲] برعهده داشت. سیاستهای او اتحادیۀ دلوسی[۳] را به امپراتوری رساند، ولی فجایع جنگ پلوپونزی به اخراج او از قدرت در ۴۳۰پم انجامید؛ اگرچه بهسرعت به قدرت بازگشت، اندک زمانی بعد درگذشت. نفوذ واقعی او در اواخر دهۀ ۴۶۰پم با طرد کیمون[۴] و قتل افیالتس[۵]، اصلاحطلب آزاداندیش، آغاز شد. سیاست خارجی کشورگشایانۀ آتن در دو دهۀ ۴۵۰ و ۴۶۰پم عمدتاً زیر نظر او بود. هرچند بارها به سرداری انتخاب شد، نقش نظامی نسبتاً ناچیزی داشت. او لشکرکشی به مدیترانۀ شرقی را در اواخر دهۀ ۴۶۰پم فرماندهی کرد؛ در نزدیکی سیکیون[۶] پیروز شد، اما حملهاش به اوئِنیادا[۷] در ۴۵۴پم به شکست انجامید. شورشی را در اِئوبویا[۸] در ۴۴۶پم سرکوب کرد و به سرکوب شورشی دیگر در ساموس[۹] در ۴۳۹/۴۴۰پم کمک کرد و در زمانی نامعلوم به دریای سیاه لشکر کشید.