موتور بنزینی
موتور بِنزینی (petrol engine)
رایجترین منبع تأمین توان وسایل نقلیۀ موتوری. گوتلیب دایملر[۱] و کارل بنز[۲]، مهندسان آلمانی، آن را در ۱۸۸۵ به بازار عرضه کردند. موتور بنزینی مجموعۀ پیچیدهای متشکل از تقریباً ۱۵۰ قطعۀ متحرک و از نوع موتورهای پیستونی[۳] رفتوبرگشتی است که در آن تعدادی پیستون[۴] در سیلندر[۵]ها بالا و پایین میروند. مخلوطی از بنزین و هوا به فضای بالای پیستونها وارد میشود و در آنجا میسوزد. گازهای حاصل از احتراق بنزین پیستون را بهسمت پایین میرانند و تولید توان میکنند. این چرخه پس از چهار مرتبه بالا یا پایینرفتن پیستون تکرار میشود. بههمین سبب، آن را چرخۀ چهارزمانه[۶] مینامند. حرکت پیستونها سبب چرخش میللنگ[۷] میشود که در انتهای آن چرخ سنگینی با نام چرخلنگر[۸] قرار دارد. چرخلنگر از طریق مکانیسم انتقال[۹]، شامل کلاچ[۱۰]، جعبهدنده[۱۱]، و دیفرانسیل[۱۲]، توان را به چرخهای محرک[۱۳] اتومبیل منتقل میکند. بخشهای متفاوت موتور بنزینی را به چند سیستم تقسیم میکنند. سیستم سوخترسانی[۱۴] سوخت را از باک به داخل کاربراتور[۱۵] تلمبه میکند. در کاربراتور، سوخت با هوا مخلوط و به داخل سیلندرهای موتور مکیده میشود. در موتورهای انژکتوری الکترونیکی[۱۶]، بنزین با سیستمی الکترونیکی از باک مستقیماً به داخل سیلندرها پاشیده میشود. سیستم جرقهزنی[۱۷] برای اشتعال مخلوط سوخت و هوا در سیلندرها جرقه تولید میکند. در این سیستم، بهکمک سیمپیچ[۱۸] و پلاتین[۱۹]، برق ۱۲ ولت باتری به پالسهایی با ولتاژ ۱۸هزار ولت یا بیشتر تبدیل میشود. چکش برق (دلکو)[۲۰] این پالسها را به شمع[۲۱]های تعبیهشده در سیلندرها ارسال میکند و شمعها جرقه میزنند. در سیستمهای الکترونیکی جرقهزنی از این قطعات استفاده نمیشود. براثر احتراق بنزین در سیلندرها، دمای موتور به ۷۰۰ درجۀ سانتیگراد یا بیشتر میرسد و باید آن را خنک کرد. بیشتر موتورها سیستم خنککن[۲۲] آبی دارند. در این سیستم، آب در بدنۀ موتور میچرخد و گرمای آن را میگیرد. سپس، از طریق لوله یا شیلنگ به رادیاتور[۲۳] میرود و پروانه[۲۴] با دمیدن هوا آن را خنک میکند. موتورِ تعداد معدودی از اتومبیلها، و موتور اغلب موتورسیکلتها با هوا خنک میشود. در اطراف سیلندرهای این نوع موتورها پرههای بسیاری میسازند تا سطح بیشتری برای تماس با هوا ایجاد کند. سیستم روغنکاری[۲۵] نیز تا حدودی گرمای موتور را میگیرد، اما وظیفۀ اصلی آن رساندن روغن به سطح قطعات متحرک موتور است و روغن را با فشار به میلسوپاپ[۲۶]، میللنگ، و مکانیسم محرک سوپاپ[۲۷]ها میرساند.
- ↑ Gottlieb Daimler
- ↑ Karl Benz
- ↑ piston engine
- ↑ piston
- ↑ cylinder
- ↑ four-stroke cycle
- ↑ crankshaft
- ↑ flywheel
- ↑ transmission system
- ↑ clutch
- ↑ gearbox
- ↑ final drive
- ↑ driving wheels
- ↑ fuel system
- ↑ carburetor
- ↑ electronic fuel injection
- ↑ ignition system
- ↑ coil
- ↑ contact breaker
- ↑ distributor
- ↑ spark plugs
- ↑ water-cooling system
- ↑ radiator
- ↑ fan
- ↑ lubrication system
- ↑ camshaft
- ↑ valve-operating gear