پلیتر، پیرـ ژوزف (۱۷۸۸ـ۱۸۴۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Pierre-Joseph Pelletier)

پلیتر، پیِرـ ‌‌ژوزِف (۱۷۸۸ـ۱۸۴۲)(Pelletier, Pierre-Joseph)

(یا: پِلُتیه) شیمی‌دان فرانسوی. تعدادی از ترکیبات فعال بیولوژیکی را از گیاهان استخراج، و با این کار شیمی آلکالوئیدها[۱] را پایه‌گذاری کرد. مهم‌ترین کشف او کنین[۲] بود که از آن برای مقابله با بیماری مالاریا استفاده کردند. در پاریس زاده شد و متخصص داروسازی بود. از ۱۸۲۵ تا ۱۸۴۰، استاد مدرسۀ داروسازی[۳] (دانشسرای داروسازی) بود. کارش را با آنالیز رزین[۴]های صمغ و رنگدانه‌[۵]های رنگی در گیاهان آغاز کرد. در ۱۸۱۷، او و شیمی‌دانی با نام جوزف کاونتو[۶] (۱۷۹۵ـ۱۸۷۷)، رنگدانۀ سبزبرگ‌ها را جدا کردند و آن‌ را کلروفیل[۷] نامیدند. در ۱۸۱۸، تحقیقاتی را در زمینۀ آلکالوئیدهای گیاهی[۸] شروع کردند که عبارت‌اند از تحقیق در زمینه‌های استریکنین[۹] (۱۸۱۸) بروسین[۱۰] (۱۸۱۹)، و وراترین[۱۱] و کنین (۱۸۲۰). از نتایج بسیار مفید کار آن‌ها امکان شناسایی ترکیبات شیمیایی در داروسازی بود؛ قبلاً شناسایی عصاره‌های گیاهی‌ای که به‌صورت نامناسب استخراج می‌شدند ممکن نبود. در ۱۸۲۳، با همکاری شیمی‌دانی با نام ژان باپتیست دوما[۱۲]، مدارک معتبری مبنی‌بر حضور نیتروژن‌ در آلکالوئیدها به‌دست آورد. بعد‌ها نیز تحقیقاتی در زمینه استریکنین و روش‌های توسعه استخراج آن صورت داد. در ۱۸۳۲، آلکالوئید مخدر جدیدی با نام نارسین[۱۳] کشف کرد. همچنین، ادعا کرد که اولین‌بار تبائین[۱۴] را استخراج کرده است. و آن را پارامورفین[۱۵] نامید. طی مطالعاتی که از ۱۸۳۷ تا ۱۸۳۸، در زمینه مواد جانبی روغنی رزین کاج صورت داد، تولوئن[۱۶] (متیل‌بنزن[۱۷]) را کشف کرد.

 

 


  1. alkaloid
  2. quinine
  3. Ecole de Pharmacie
  4. resin
  5. pigment
  6. Joseph Caventou
  7. chlorophyll
  8. plant alkaloids
  9. strychnine
  10. brucine
  11. veratrine
  12. Jean Baptiste Dumas
  13. narceine
  14. thebaine
  15. paramorphine
  16. toluene
  17. methylbenzene