پونتیفکس
پونتیفکس (pontifex)
(مرکب از دو واژۀ لاتینی «پونس» به معنی پل و «فاکره» به‌معنی ساختن) در روم قدیم، هریک از اعضای شورای روحانیون (پونتی‌فیسس[۱]). ریاست این شورا پونتیفکس ماکسیموس[۲] (پونتیفکس اعلی) نام داشت. پونتیفکس‌ها واقعاً کاهن نبودند ولی بر دین رسمی نظارت داشتند و در دیوان عالی به امور مذهبی رسیدگی می‌کردند. اعضای شورا معمولاً از بین خانواده‌های متنفذ سیاسی انتخاب می‌شدند و شورا غیرمستقیم نفوذ سیاسی مؤثری داشت. شورا تا اواخر جمهوری نُه عضو داشت، که سولا[۳] در ۸۰پ‌م تعداد آن را به پانزده عضو رساند. پیش از ۱۰۴پ‌م عضویت در شورا از طریق انتخاب صورت می‌گرفت، ولی پس از آن (به‌استثنای دورۀ کوتاه‌مدت سولا) اعضا را هفده طایفه از ۳۵ طایفۀ مجلس طوایف (کومیتیا تریبوتا[۴]) به حکم قرعه انتخاب می‌کردند. پونتیفکس ماکسیموس معمولاً از بین اعضای حاضر در شورا انتخاب می‌شد. یولیوس سِزار[۵] در ۶۳پ‌م برای این منصب انتخاب شد. پس از مرگ لِپیدوس[۶]، جانشین سِزار، در ۱۳ یا ۱۲پ‌م، اوگوستوس پونتیفکس ماکسیموس شد. از آن پس، جانشینان او به این منصب می‌رسیدند.