پتانسیومتر
پُتانسیومِتر (potentiometer)
در فیزیک، نوعی مقاومت[۱] الکتریکی. میتوان آن را به بخشهای متفاوت تقسیم و با آن ولتاژ[۲]های الکتریکی را مقایسه، اندازهگیری یا کنترل کرد. در مدارهای رادیویی[۳]، مقاومتهای متغیر[۴] چرخان، مانند پیچ کنترل ولوم، را پتانسیومتر مینامند. نوع سادۀ پتانسیومتر شامل تکه سیمی بهطول تقریباً یک متر با مقاومت الکتریکی یکنواخت است که جریان ثابتی از آن میگذرد. این جریان ثابت را باتری تأمین میکند. منبع اختلاف پتانسیل (ولتاژ)، برای اندازهگیری، بین یک سر سیم و اتصال آزادی که میتواند در طول سیم بلغزد قرار میگیرد. بین منبع و اتصال آزاد یک گالوانومتر[۵] میبندند که اسباب اندازهگیری جریانهای الکتریکی اندک است. اتصال آزاد را آنقدر روی سیم میلغزانند تا عقربۀ گالوانومتر عبور جریان را نشان ندهد. نسبت طول سیمِ پتانسیومتر در مدار گالوانومتر بهطول کل سیم برابر است با نسبت اختلاف پتانسیل مجهول به اختلاف پتانسیل باتری.