پرانا

پرانا (prana)

(در سانسکریت به‌معنی «نیروی متحرک») نیروی حیاتی یا هواهایی در بدن در فلسفۀ هندو. پرانا به دَه دسته تقسیم می‌شود؛ نخستین آن‌ها نفس است و در مراتب بعد، هوای هضم، تخلیه، استراحت، گشودن و بستن چشم‌ها و دهان، انقباض، گردش، و تغذیه را دربر می‌گیرد. مقر هواهای حیاتی قلب است. پرانا نسبت نزدیکی با یوگا دارد، چنان‌که تنفس آرام موجب آرامش ذهن می‌شود. عمل پرانایاما (مهار نفس) چهارمین عضو یا مرحله از هشت عضو یوگاست.