زندگی خصوصی
زندگی خصوصی (privacy)
حق افراد برای در امانبودن از نظارت مخفیانه از طریق ادوات علمی یا هر وسیلۀ دیگر و افشانشدن اطلاعات شخصیاش در بانکهای اطلاعاتی رایانهای بهدست اشخاص ناموثق. این حق، که همواره براثر ملاحظات امنیتی، رفاه عمومی (در فعالیتهای جنایی)، و دیگر عوامل با پیچیدگیهایی همراه بود، با فناوریهای امروزی پیچیدهتر هم شده است. امروزه در همۀ کشورهای غربی دادههای رایانهای محافظت میشوند. در ایالات متحده امریکا، قانون زندگی شخصی[۱] مصوّب ۱۹۷۴ مقرر میدارد که بانکهای اطلاعاتی سرّی غیرمجازند و کارگزاریهایی که با اطلاعات سروکار دارند باید قابل اعتماد بودن آنها را تضمین و از سوءاستفاده از آنها جلوگیری کنند، و نباید اطلاعاتی که با هدف مشخصی گردآوری شدهاند بهمنظور دیگری بهکار برده شوند. مردم باید بتوانند از اطلاعات گردآوریشده و نحوۀ بهکارگیری آنها مطلع شوند و در صورت لزوم آنها را تصحیح کنند. بهموجب قانون آزادی اطلاعات[۲] مصوّب ۱۹۶۷، شهروندان و سازمانها حق دارند پروندههای طبقهبندینشده را بررسی کنند. در انگلستان، بهموجب قانون حمایت از دادهها[۳] مصوب ۱۹۸۴، همۀ مشاغل و سازمانهایی که به گردآوری و پردازش اطلاعات شخص میپردازند باید به ثبت برسند و تابع آییننامهای باشند که در این قانون مقرّر شده است. در انگلستان، لایحهای که برای جلوگیری از تجاوز رسانهها به زندگی خصوصی تهیه شده بود در ۱۹۸۹ به تصویب نرسید. این قانون امکان اقدام حقوقی برضد انتشار یا تلاش برای انتشار اطلاعات خصوصی بدون رضایت شخص مربوطه را فراهم میکرد. پس از مرگ پرنسس دایانا[۴] در ۱۹۹۷، موج جدیدی برای تصویب قانون زندگی خصوصی بهراه افتاد. در ایالات متحده، رسانهها بهموجب قانون کار فقط میتوانند اطلاعات خصوصی مربوط به کسانی را علنی کنند که، مانند سیاستمداران، هنرپیشگان و ورزشکاران، وارد عرصۀ زندگی عمومی شده باشند.