پرژوالسکی، نیکلای میخاییلوویچ (۱۸۳۹ـ۱۸۸۸)
پِرِژِوالْسْکی، نیکُلای میخائیلوویچ (۱۸۳۹ـ۱۸۸۸)(Przhevalsky, Nikolay Mikhailovich)
سیاح روس. به دانش اروپا دربارۀ شرق آسیای مرکزی خدمات شایان کرد. از ۱۸۶۷ تا زمان مرگ به مغولستان، ترکستان، و تبت[۱] سفر کرد. در آن هنگام، مأموریتهای او محرمانه بود، زیرا بخشی از مبارزۀ روسیه با بریتانیا بر سر سلطه بر آسیای مرکزی ـ معروف به بازی بزرگ[۲] ـ بهشمار میرفت. شهرت پرژوالسکی بیشتر برای مجموعۀ گیاهان و جانورانش است تا تحقیقات علمی. او شتر وحشی و تنها گونۀ باقیمانده از اسب وحشی، معروف به اسب وحشی پرژوالسکی، را کشف کرد. در نخستین سفر از مسافرتهای چهارگانهاش، از ۱۸۷۰ تا ۱۸۷۲ از ناحیۀ دریاچۀ بایکال[۳] به راه افتاد، از طریق مغولستان و صحرای گبی[۴] به جانگجیاکو[۵]، واقع در دروازۀ دیوار بزرگ چین[۶]، رفت و از طریق مغولستان بازگشت و به دریاچۀ چینگهای هو[۷] رسید. سرمای زمستان مانع از رسیدنش به لهاسا[۸]، پایتخت تبت، شد. دومین سفرش در ۱۸۷۶، از سینکیانگ[۹]، غربیترین ایالت چین، آغاز گردید. او از سمت جنوب شرقی از کوههای تین شان[۱۰] و بیابان تاکلاماکان[۱۱] گذشت و کوشید به لهاسا برود. در سومین سفرش در ۱۸۷۹، به ۲۷۰کیلومتری لهاسا رسید. در چهارمین سفرش در ۱۸۸۳، حرکت خود را از اورگا[۱۲] (اولانباتور[۱۳] کنونی)، در مغولستان آغاز کرد، از ترکستان غربی[۱۴] گذشت و از ایسیککول[۱۵]، یکی از بزرگترین دریاچههای کوهستانی جهان، در تیانشان دیدن کرد.