پوجا
پوجا (puja)
عبادت در آیینهای هندو، بودا[۱]، و جین[۲]. در آیین هندو، پوجا در برابر مورتی[۳] (مجسمۀ) خدای متشخص، در خانه یا مَنْدیر[۴] (معبد)، انجام میگیرد. در خانه معمولاً اتاق یا گوشهای از اتاقی را تبدیل به عبادتگاه میکنند و مورتیهای الهان و الهگان خانواده را، همراه با کومکوم (گرد زعفران)، گل، کندر، شمع، اشیای خاصی مانند عکسهای خدایان، احتمالاً ظرفی از آب مقدس رود کنگ، و نشانههای دیگری که در آیین مذهبی خود حائز اهمیتاند، در آنجا قرار میدهند. شخص هندو ممکن است تا سه بار در روز به نیایش بپردازد، گاه در مَندیر ولی بیشتر در خانه. غالباً آن اعضایی از خانواده که اوقات خود را در خانه میگذرانند ساعات بیشتری به عبادت میپردازند. عابد پس از غسل کردن، با افروختن چراغی اله یا الهه را به اصطلاح بیدار میکند؛ ممکن است مورتی را هم غسل دهد، شمع یا لامپایی روشن نماید، و گل و کندر و خوراکی پیشکش کند. این مقدمات همه برای نشان دادن نهایت احترام و توجه به اله یا الهه و ایجاد حالت روحانی مقتضای پرستش در پرستشگر است. دعایی که معمولاً خوانده میشود منترای گایاتری[۵] است و بعد از آن سرودهای پرستش و توسل را میخوانند. پایانبخش پوجا دعای طلب آسایش برای همۀ جانداران است. سپس، خوراکی را که با عنوان پراشاد تقدیم خدایان میکنند، بین عابدان توزیع میشود. در پوجای شبهنگام، ممکن است مورتی را بخوابانند. مشابه این آیینها در مندیر نیز برگزار میشود، فقط ممکن است طول و تفصیل بیشتری داشته باشد یا عبادت را فقط بر یک وجه از وجود یک خدا متمرکز کنند. گاهی پرستنده زنگی را به صدا درمیآورد تا خدا را متوجه خود کند. کاهن معبد هر روز اَرتی[۶] یا پوجای نور را برگزار میکند. طی مراسم، آتش مقدس را در یک سینی، که محتوی نمادهای پنج عنصر آتش، خاک، آب، هوا و اثیر است، میافروزند و سینی را دور میگردانند و عابدان دست خود را روی آن میگیرند و بر سرشان میمالند تا نور مقدس و رحمت خدا در جسمشان حلول کند.