بیکن، راجر (۱۲۱۴ـ۱۲۹۴م)
بِیکِن، راجِر (۱۲۱۴ـ۱۲۹۴م)(Bacon, Roger)
فیلسوف و دانشمند انگلیسی. به کیمیاگری، زیستشناسی، علوم فیزیکی و جادوگری علاقهمند بود. کشفیات و دستاوردهای متعددی، ازجمله اختراغ عدسیهای بزرگکننده[۱]، را به او نسبت میدهند. پیشبینی کرده بود که از باروت، ارابهها، قایقها، و ماشینهای پرنده استفادههای فراوانی خواهد شد. بیکن را «استاد اعجابانگیز» میخواندند. در ۱۲۶۶م بهدعوت دوستش پاپ کلمنس چهارم[۲]، نوشتن کتاب کبیر[۳] خویش را آغاز کرد که مجموعهای دربرگیرندۀ همۀ شاخههای دانش بود. در ۱۲۶۸م، همۀ کتابهای خود، ازجمله کتاب صغیر[۴] را برای پاپ فرستاد. در ۱۲۷۷م، کلیسای مسیحی، راجر بیکن را به جرم برخی بدعتها محکوم و زندانی کرد و تا ۱۲۹۸م دربند نگه داشت. بیکن به زبان لاتینی مینوشت. از آثار دیگرشدربارۀ آینهها[۵]،مابعدالطبیعی[۶] و درباره تکثر انواع[۷] درخور ذکراند. او از این دستور پیروی میکرد: «خود را از تبعیت جزمها و مرجعها فارغ ساز و جهان را نظاره کن». راجر بیکن در سامرست[۸] بهدنیا آمد و در آکسفورد و پاریس درس خواند. سپس به جرگۀ راهبان فرانسیسی پیوست. حدود ۱۲۴۱ـ۱۲۴۷م در پاریس و سپس در دانشگاه آکسفورد تدریس کرد. او نوعی دستگاه غواصی خیالی و فرضی را به توصیف درآورده و بعضی خواص باروت را توضیح داده است. بیکن نحوۀ کاربرد طول و عرض جغرافیایی در نقشهکشی را بهبود بخشید و تغییراتی ضروری برای بهبود تقویم غربی پیشنهاد کرد که در ۱۵۸۲ به تصویب پاپ گرگوریوس سیزدهم[۹] رسید.