سرومکانیسم

سِرْوُمکانیسم (Servomechanism)

در مهندسی، وسیله یا مجموعه‌ای از وسایل برای کنترل خودکار مکانیسم یا منبع توان یا انرژی. سروُمکانیسم‌ها بازداده‌‌ها یا خروجی‌‌های کنترل مکانیسم موردنظر را با داده‌‌ها یا ورودی‌‌های کنترل آن به‌نحوی خودکار مقایسه می‌کنند و در صورت بروز اختلاف بین تنظیم‌ها یا وضعیت‌‌های خروجی و ورودی سیگنال، که خطا خوانده می‌شود، خروجی را روی مقدار مطلوب تنظیم می‌کنند. ممکن است مکانیکی، برقی، هیدرولیکی، یا نوری باشند. فرآیند بازفرستادنِ سیگنالِ خطا به‌منظور مقایسه را بازخوراندن می‌نامند و کل ورودی، خروجی، سیگنال خطا و پسخورد، حلقۀ بسته خوانده می‌شود. سیستم کنترل خودکاری که آهنگ تولید گرمای دیگ شوفاژ خانگی را کنترل می‌کند، نمونه‌ای از سروُمکانیسم است. نمونۀ دیگر آن خلبان خودکار در هواپیما‌ها یا فضاپیما‌هاست که با قطب‌نما جهت حرکت را کنترل می‌کند. برای چرخاندن دوربین‌ها، آنتن‌ها، و صفحه‌‌‌های خورشیدیِ فضاپیما‌‌های بدون سرنشین و استقرار آن‌ها در جهت‌‌های مورد نظر نیز از سروُمکانیسم استفاده می‌کنند. در این مورد ورودی عبارت است از جهت خورشید و ستارگان، و خروجی عبارت است از کنترلگر موتور‌‌های جت کوچکی که فضاپیما را می‌چرخانند و جهت آن را تغییر می‌دهند.