کشاورزی زمین نوبتی
کشاورزی زمینْ‌نوبتی (shifting cultivation)
شیوه‌ای در کشاورزی که در آن، کشاورزان پس از فرسوده‌شدن خاک یک زمین آن را رها کرده و به زمینی دیگر می‌روند. رایج‌ترین شکل آن، بِبُر و بسوز[۱] است که در آن، کشاورزان با سوزاندن پوشش گیاهی، زمین را پاکسازی می‌کنند تا برای کشت گیاهان زراعی آماده شود. پس از چند سال که حاصل‌خیزی خاک کاهش یافت، زمین را رها ساخته و به جای دیگر می‌روند و زمین قبلی رفته‌رفته حاصل‌خیزی خود را بازمی‌یابد. این شیوه در بسیاری از مناطق جنگلی گرمسیری، ازجمله آمازون، رواج دارد. در این نواحی، سیب‌زمینی هندی (یام)[۲]، کاساوا[۳]، و سیب‌زمینی شیرین کاشته می‌شود. این نظام کشت‌وکار برای نواحی کم‌جمعیت مناسب است. در مناطق پرجمعیت، زمین قبلی پیش از آن‌که کاملاً حاصل‌خیز شود، بار دیگر زیرکشت می‌رود. شکل دیگری از این روش که در بخش‌هایی از افریقا رواج دارد، آیش بوته‌ای تناوبی[۴] است که در آن، کشاورزان برای مدتی طولانی‌تر ساکن می‌شوند و محصولاتی را به‌تناوب کشت می‌کنند.