تندنویسی
تُندنویسی (shorthand)
شیوه‌های کوتاه‌نویسی و نگارش سریع در رونوشت‌برداری و ثبت گفتار. چنین شیوه‌هایی، که با بهره‌گیری از نشانه‌هایی برگرفته از حروف الفبا اجرا می‌شوند، در دوران باستان ابداع شدند. ازجمله در این خصوص می‌توان به‌شیوۀ تیرو[۱]، منشی سیسرون[۲]، اشاره کرد که قرن‌ها به‌کار می‌رفت. در این شیوه، ابتدا از چهارهزار نشانه و بعدها ۱۳هزار نشانه استفاده می‌شد. از ۱۵۸۸، شیوه‌های جدید تندنویسی به‌کار گرفته شد که آغازگر آن تیموتی برایت[۳] بود که از حدود ۵۰۰ نشانه برای حروف استفاده می‌کرد. شیوه‌ای که آیزاک پیتمن[۴] در ۱۸۳۷ طرح کرد، با اصلاحاتی، هم‌اکنون رایج‌ترین شیوۀ تندنویسی در میان انگلیسی‌زبانان است. شیوۀ پیتمن، که مبتنی‌بر اشکال هندسی است، اگرچه امکان تندنویسی را با سرعت بالا فراهم می‌آورد، دشوار است. جان رابرت گرِگ[۵]، در ۱۸۸۸، شیوه‌ای ساده‌تر به‌کار گرفت که مبتنی است بر نشانه‌هایی مشابه خط نوشتاری معمول. این روش امروزه نیز به‌کار می‌رود.
در حال حاضر، ماشین‌هایی نظیر استنوتایپ[۶] و استنوگراف[۷] و همچنین رایانه‌هایی برای تندنویسی ساخته‌اند که صفحۀ کلید و نرم‌افزارهایی مخصوص این کار دارند و در دادگاه‌ها و امور تجاری نیز کاربرد وسیع یافته‌اند.