شراپنل، هنری (۱۷۶۱ـ۱۸۴۲)
شراپْنِل، هِنْری (۱۷۶۱ـ۱۸۴۲)(Shrapnel, Henry)
افسر ارتش بریتانیا و مخترع نوعی گلولۀ توپ که داخل آن را برای افزایش دامنۀ تلفات، پر از فشنگ می‌کنند و نخستین‌بار در ۱۸۰۴ از آن استفاده شد. اصطلاح شراپنل[۱] یعنی گلوله‌ای که پس از انفجار ترکش‌های متعدد پراکنده می‌کند، برگرفته از نام این افسر است. شراپنل در بردفورد آن ایوان[۲]، در ویلتشر[۳] زاده شد. در ۱۷۷۹ ازجمله صاحب‌منصبان توپخانۀ سلطنتی[۴] بریتانیا شد و سال بعد به نیوفاوندلند[۵] رفت و در ۱۷۸۳ به انگلستان بازگشت. در لشکرکشی ناموفق دوکِ یورک[۶] به فرانسه شرکت کرد (۱۷۹۳) و در محاصرۀ دنکرک[۷] زخمی شد. در ۱۸۰۴ به مقام بازرس توپخانه در زرادخانۀ سلطنتی[۸]، در وولیچِ[۹] لندن منصوب شد. با درجۀ سرتیپی بازنشسته شد. شراپنل چند هزار پوند از پول خود را صرف تکمیل اختراعاتش کرد. سرانجام وزارت دارایی مستمری مادام‌العمری به‌میزان سالیانه ۱۲۰۰ پوند برایش در‌نظر گرفت. در پوستۀ گلوله‌های توپ شراپنل گلوله‌های تفنگ سرپر کار می‌گذاشتند و درون آن‌ها را هم با گلوله‌های تفنگ پر می‌کردند. در درون این نوع گلوله‌های توپ مقدار کمی باروت سیاه نیز می‌ریختند، که پس از گذشتِ زمانِ معیّن گلوله را منفجر می‌کرد. نخستین گلوله‌های شراپنل دایره‌ای‌شکل بود، اما بعدها گلوله‌ها را به‌شکل دراز و کشیده می‌ساختند که شتاب بیشتری داشت. از گلوله‌های شراپنل تا جنگ جهانی اول هم استفاده می‌شد.