سیسیل

سیسیل (Sicily)

آثار برجای مانده از یک سالن تئاتر یونانی، تائورمینا

(به ایتالیایی: سیچیلیا؛ به عربی صِقِلّیه) بزرگ‌ترین جزیره در مدیترانه و ناحیه‌ای خودمختار در ایتالیا، با ۲۵,۷۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۹۷۲,۱۲۴ نفر جمعیت (۲۰۰۲). تنگۀ مسینا آن را از سرزمین اصلی ایتالیا جدا کرده است. این جزیره از نُه استان تشکیل شده، که عبارت‌اند از آگریجنتو، کالْتانیسِتا، کاتانیا، اِنا، مسینا، پالرمو، راگوزا، سیراکوز، و تراپانی. مرکز آن پالرمو است. شراب، زیتون، مرکبات، نفت پالایش شده، مواد پتروشیمی، دارو، پتاس، آسفالت و مرمر از محصولات صادراتی آن است. این ناحیه جزایر لیپاری، اِگادی، اوستیکا، و پانتلریا را نیز دربر می‌گیرد. اِتنا، با ارتفاع ۳,۳۲۳ متر، بلندترین کوه آتشفشان اروپا است؛ آخرین فوران مهم آن در ۱۹۹۳ بود. اغلب قدرت‌های بزرگ دنیای کهن سیسیل را تصرف کردند و از زمان اسکان یونانیان در قرون ۸ تا ۵پ‌م به شکوفایی رسید. کارتاژها به سیسیل هجوم بردند و بخشی از امپراتوری روم شد (۲۴۱پ‌م ـ۴۷۶م). در قرون وسطا، به‌ترتیب مسلمانان‌، نورمان‌ها (۱۰۵۹ـ۱۱۹۴م)، که پادشاهی سیسیل‌های دوگانه (سیسیل و بخش جنوبی ایتالیا) را تشکیل دادند؛ امپراتوران ژرمن؛ و سپس آنژون‌ها تا قیام مردمی معروف به نماز شامگاهان سیسیل (۱۲۸۲م)، این شهر را اداره کردند. سلطۀ اسپانیا بر سیسیل به تناوب ادامه داشت تا این‌که هجوم گاریبالدی (۱۸۶۰) به وحدت سیسیل‌های دوگانه با ایتالیا انجامید (۱۸۶۱). سیسیل در جنگ جهانی دوم، پایگاه حملۀ متفقین به ایتالیا بود (۱۹۴۳). ۸۰ درصد از جزیره را تپه‌ها و کوه‌ها دربر گرفته‌اند، و میانگین ارتفاع آن از سطح دریا بیش از ۱۵۰ متر است. اتنا، بلندترین نقطۀ آن، هر سه یا چهارسال فوران می‌کند. کاتانیا، در شرق، طویل‌ترین جلگۀ آن است. بزرگ‌ترین رودهای آن عبارت‌اند از سیمتو، کانتارا۲، پلاتانی، و سالسو، که غیر قابل کشتی‌رانی‌اند. آب و هوای سیسیل، به‌‌ویژه در سواحل شمالی و شرقی، معتدل و ثابت است. در بیشتر نواحی داخلی سیسیل گندم کشت می‌شود و پرورش گوسفند و بز در چراگاه‌های کم‌آب و علف آن صورت می‌گیرد. جلگه‌های ساحلی آن حاصل‌خیز است و کشت سبزیجات و مرکبات، و تولید شراب رواج بسیار دارد. سایر تولیدات ارزشمند آن عبارت‌اند از زعفران، عسل، و بادام. صنعتی‌ترین مناطق پیرامون پالرمو و سیراکوز واقع شده‌اند. پالرمو، کاتانیا، مسینا، سیراکوز، و مارسالا بندرهای اصلی این جزیره‌اند. هنر سیسیلی با اقوامی که آن را تصرف کردند، عجین شده است. خرابه‌های یونانی بسیاری در آگریجنتو، سلینوس، و سِجِسْتا دیده می‌شود. سالن تئاتر یونانی در سیراکوز از سنگ یکپارچه ساخته شده است، و گاهی نمایش‌های یونانی در آن برگزار می‌شود. در تائورمینا، خرابه‌های رومی، از جمله یک سالن تئاتر به‌جا مانده است. دورۀ تسلط نورمان‌ها برخی از زیباترین نمونه‌های هنر سیسیلی را جلوه‌گر ساخت. بناهایی در پالرمو، مونرآله، کاتانیا و تراپانی قرار دارند که آمیزه‌ای از هنر نورمان با نفوذ فرهنگی بیزانسی و عرب است. در پالرمو، کلیسای جامع نورمان از قرن ۱۲م (۱۱۲۹ـ۱۱۴۳م) و در نزدیکی آن کلیسای جامع مونرآله (۱۱۷۴م) قرار دارد.

 

---