تینتورتو
تینتورتّو (۱۵۱۸ـ۱۵۹۴م)(Tintoretto)
| تینتورتو Tintoretto | |
|---|---|
| زادروز |
ونیز ۱۵۱۸م |
| درگذشت | ۱۵۹۴م |
| ملیت | ایتالیایی |
| شغل و تخصص اصلی | نقاش |
| آثار | تابلوی گیورگیوس قدیس و اژدها (ح ۱۵۷۰؛ نگارخانه ملی لندن)؛ منشا راه شیری (پس از ۱۵۷۰؛ نگارخانه ملی، لندن)، معجزه مرقس قدیس در نجات بَرده (۱۵۴۸م؛ آکادمیا، ونیز)؛ بهشت (۱۵۸۸م) |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه سازی جهان |
| خویشاوندان سرشناس | دومنیکو و مارکو (پسران) - ماریتا (دختر) |
(نام اصلی: یاکوپو روبوستی[۱]) نقاش ونیزی[۲]. تک‌چهره و آثار دینی اثرگذاری خلق کرد. مجموعه‌ای نقاشی دینی در مدرسۀ سان روکّو[۳]، ونیز (۱۵۶۴ـ۱۵۸۸م)، از برجسته‌ترین کارهای اوست ـ پیکرهایی که به‌گونه‌ای نمایشی از پرتو نوری فرازمینی روشنایی می‌گیرند، و ژرفانمایی (پرسپکتیو)[۴] عمیقی فضای پیرامون آن‌ها را تحریف می‌کند. تابلوی گئورگیوس قدیس و اژدها[۵] (ح ۱۵۷۰م؛ نگارخانۀ ملی لندن[۶]) از پرآوازه‌ترین آثار اوست. تینتورتّو در ونیز به‌دنیا آمد؛ پدرش رنگرز بود و به همین سبب تینتورتّو، به‌معنای رنگرز کوچک، نام گرفت. نقاشی را از تیسین[۷] آموخت، و از میکلانژ بسیار تأثیر گرفت. نقل است که شعارش این بود که «طرح از میکلانژ و رنگ از تیسین». ترکیب‌بندی گسترده و نمایشی، طراحی ظریف، رنگ‌آمیزی عالی، و صحنه‌‌هایی پرتحرّک، و واجد نورپردازی نمایشی، از مشخصات آثار اوست. ازجمله آثارش عبارت‌اند از معجزۀ مرقس قدیس در نجات بَرده[۸] (۱۵۴۸م؛ آکادمیا[۹]، ونیز)؛ بهشت[۱۰] (۱۵۸۸م) برای کاخ دوجه[۱۱]؛ و منشأ راه شیری[۱۲] (پس از ۱۵۷۰م؛ نگارخانۀ ملی، لندن) که از زیباترین نقاشی‌های تمثیلی اوست؛ نیز تک‌چهره‌های بسیاری آفرید. کیفیّت‌های ویژۀ کار او ـ جنبۀ نمایشی نظرگیر حرکت، فضا، و نور ـ تا حدی حاصل بهره‌گیری‌اش از مدل‌های مومی کوچک در داخل جعبه‌ای صحنه‌مانند بود، که این امکان را برایش فراهم می‌آورد تا با تغییر حالت‌ها و نورپردازی و محیط، جلوه‌های مختلف را بررسی کند. تینتورتّو کمابیش همۀ دوران هنرآفرینی‌اش را در ونیز گذراند. کارگاه پررونقی داشت و انبوهی از آثار دینی، تک‌چهره، و نقاشی‌هایی با مضامین تمثیلی و اسطوره‌ای پدید آورد. پسرش دومنیکو[۱۳] (ح ۱۵۶۰ـ۱۶۳۵م) دستیار او در کارهای آخرش بود و ادارۀ کارگاهش را ادامه داد. پسر دیگرش، مارکو[۱۴] (۱۵۶۱ـ۱۶۳۷م)، و دخترش، ماریتا[۱۵] (ح ۱۵۵۶ـ۱۵۹۰م) نیز در همان کارگاه نقاشی آموختند.