تروتسکیسم
(تغییرمسیر از Trotskyism)
تِروتْسْکیسْم (Trotskyism)
صورتی از مارکسیسم که لئون تروتسکی[۱] هوادار آن بود. مفهوم محوری تروتسکیسم انقلاب دایمی[۲] است. از نظر تروتسکی، هر انقلاب پرولتاریایی که به تشکیل جامعۀ سوسیالیستی منجر می‌شود نمی‌تواند جدا و تک‌افتاده به پیروزی رسد. بنابراین، باید در سراسر اروپا و نهایتاً در سراسر جهان اخگر انقلاب‌های دیگر را برافروخت. این نظر درست برخلاف نظر استالین بود که می‌گفت سوسیالیسم باید در داخل تک‌تک کشورها ایجاد شود و تحکیم یابد. تروتسکیسم حاصل تلاش برای آشتی‌دادن نظریۀ مارکسیسم با شرایط بالفعل روسیه در آغاز قرن ۲۰ بود، اما هرگز در داخل اتحاد شوروی رسماً پذیرفته نشد. در عوض در سراسر جهان، به‌ویژه در جهان سوم، حامیان فراوانی یافت و بین‌الملل چهارم[۳]، که تروتسکی در ۱۹۳۸ تشکیل داد، در بیش از ۶۰ کشور جهان شعباتی داشت.