وینکلمان، یوهان یواخیم (۱۷۱۷ـ۱۷۶۸)
وینْکِلْمان، یوهان یواخیم (۱۷۱۷ـ۱۷۶۸)(Winckelmann, Johann Joachim)
مورخ هنر، زادۀ آلمان. از ۱۷۵۵ در رم کار کرد. مطالعاتش دربارۀ یونان و روم باستان در جنبش نئوکلاسیک[۱] تأثیر نهاد، و شالوده‌ای برای تاریخ هنر جدید فراهم آورد، و در جهت‌گیری تعلیم‌وتربیت در آلمان مؤثر افتاد. وینکلمان در اشتندال[۲] به‌دنیا آمد. نخست در پروس[۳] به تدریس پرداخت. درپی گرویدن به مذهب کاتولیک[۴]، به رم رفت، و کتابدار کاردینال وزیر خارجۀ پاپ شد، و در ۱۷۳۶ به ریاست کتابخانه و مجموعۀ آثار باستانیِ واتیکان منتصب گردید. اثر برجستۀ وینکلمان، تألیف جامعی در دو بخش در زمینۀ هنر باستان بود. در کتاب تأملاتی دربارۀ نقاشی و مجسمه‌سازی یونانیان[۵] (۱۷۵۵)، جوهر هنر یونانی را واجد «سادگیِ اصیل» و «شکوه خاموش» توصیف کرد. در کتاب تاریخ هنر عهد عتیق[۶] (۱۷۶۴)، هنر را بیانگر «روح زمانه» خواند. آرای او بسیار پرنفوذ بودند، و بعدها هگل[۷]، فیلسوف، و پانوفسکی[۸]، مورخ هنر، آن‌ها را بسط دادند. تأثیر وینکلمان در خودِ هنر، بیشتر در نقاشی بروز یافت، و تعبیرش از آرمان یونانی در بسیاری از نقاشان قرن ۱۸، به‌ویژه آنتون مِنگس[۹] تأثیر نهاد.