یاروزلسکی، وویچخ ویتولت (۱۹۲۳)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Wojciech Witold Jaruzelski)

یاروزِلْسکی، وویْچِخ ویتولْت (۱۹۲۳)(Jaruzelski, Wojciech Witold)

ياروزِلْسکي، وويْچِخ ويتولْت

ژنرال ارتش لهستان و دبیر اول حزب کارگران متحد لهستان[۱] از ۱۹۸۱. مسئول برقراری حکومت نظامی در لهستان در دسامبر ۱۹۸۱، نخست‌وزیر (۱۹۸۱ـ۱۹۸۵)، و رئیس‌جمهور لهستان (۱۹۸۵ـ۱۹۹۰) بود. در دورۀ حکومت نظامی کوشید تا اتحادیۀ همبستگی کارگری[۲] را سرکوب و رهبران اتحادیه و ناراضیان سیاسی را بازداشت کند. در ۱۹۸۹ به مذاکرات رودررو با مخالفان تن داد، که به انتخابات پارلمانی نسبتاً آزاد و انتصاب دولتی ائتلافی به نخست‌‌وزیری تادئوش مازوویتسکیِ[۳] غیر کمونیست انجامید. در جنگ جهانی دوم به شوروی تبعید شد. در ۱۹۴۳ به لشکر کوشچوشکوِ لهستان[۴] پیوست، که در شوروی تشکیل شده بود. در ۱۹۴۷ به عضویت حزب کارگران لهستان درآمد. در ۱۹۶۸ وزیر دفاع لهستان شد و در ۱۹۷۱ به عضویت کمیتۀ مرکزی حزب درآمد. در سراسر دورۀ کاری خود در سِمت وزیر دفاع یک نظامی حرفه‌ای بود، در حالی‌که فعالیت‌های حزبی نیز داشت. در ۱۹۸۷ برنامۀ چهار مادّه‌ایِ معروف به یاروزلسکی را برای غیر نظامی کردن اروپای مرکزی طرح کرد. در دسامبر ۱۹۹۰ از همۀ مناصب رسمی خود استعفا کرد. در ۱۹۷۰، که وزیر دفاع بود، به سربازانش دستور داد به کارگران کارخانۀ کشتی‌سازی شلیک کنند؛ به‌همین سبب او را در مه ۲۰۰۱ محاکمه کردند.

 


  1. (Polish United Workers Party (PUWP
  2. Solidarity trade union
  3. Tadeusz Mazowiecki
  4. Polish Kosciuszko Division