برومور زیلیل
(تغییرمسیر از Xylyl bromide)
برومورِ زیلیل (xylyl bromide)
سلاحی شیمیایی در جنگ جهانی اول. ازجمله گازهای اشک‌آور، که نخستین‌بار آلمانی‌ها با نام «تی ـ اشتوف[۱]» در ۳۱ ژانویۀ ۱۹۱۵ در بولیموف[۲] به‌کار بردند. گازی بسیار مؤثر و تقریباً غیرکُشنده بود، امّا مشخص شد که باعث خوردگی و پوسیده شدن ظروف نگهدارندۀ خود می‌شود و در دماهای پایین نیز خیلی مؤثر و کارآمد نیست. زغال به‌کار رفته در صافیِ ماسک ضدگاز خیلی سریع این گاز را جذب می‌کرد؛ از این‌رو، تا ۱۹۱۷ جای خود را به مواد شیمیایی نیرومندتر داد. آلمانی‌ها حدود ۵۰۰ تُن از این گاز را در گلوله‌های توپ استفاده کردند؛ اگرچه این نوع گلوله‌ها باعث بروز هیچ‌گونه تلفات جدّی و سنگینی نشد، امکانات تاکتیکی گلوله‌های حاوی موادّ شیمیایی را نشان داد و راه را برای به‌کارگیری سلاح‌های شیمیاییِ مؤثرتر هموار کرد.