تسیکلون ـ بی

تِسیکْلون ـ بی (Zyklon-B)

نوعی گاز سمی، که نازی‌ها در اردوگاه‌های نابودی به‌کار می‌بردند. از ترکیبات سیانور است، که نخست به‌منزلۀ‌ یک مادّه ضدعفونی در دهۀ ۱۹۲۰ ساختند؛ ترکیبی بلوری‌شکل بود که وقتی در معرض هوا قرار می‌گرفت گاز سیانور هیدروژن آ‎زاد می‌کرد. نخستین‌بار در برنامۀ «کشتن از روی ترحم» (۱۹۳۹) نازی‌ها از آن استفاده کردند، که قصد آنان پاکسازی آلمان از بیماران روانی، معلولان علاج‌ناپذیر، و دیگر «عناصر نامطلوب»، بود. این زندانیان را وادار می‌کردند زیر دوش حمام بروند و سپس گاز تسیکلون‌ـ بی را از طریق دوش در داخل حمام پخش می‌کردند، که ظرف چند دقیقه آنان را می‌کشت. پس از برپایی اردوگاه‌های نابودی در جنگ جهانی دوم، این کار روشی استاندارد برای کشتار زندانیان در اردوگاه‌ها شد و بسیاری با آن کشته شدند. دکتر برونو تش، مبتکر این روش را، به جرم تولید و عرضۀ این مادّه در اردوگاه‌ها، به جنایات جنگی محکوم و اعدام کردند.

 

---