آصف خان تهرانی
| آصف خان تهرانی Asef Khan Tehrani | |
|---|---|
| درگذشت | لاهور ۱۰۵۱ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| شغل و تخصص های دیگر | خوشنویس |
| لقب | اعتقادخان و مقام‌خان سامانی - یمین‌الدوله آصف‌خان - خان خان - سپهسالار |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
آصِف‌خان تهرانی ( ـ لاهور ۱۰۵۱ق) Asef Khan Tehrani
(مشهور به آصف‌جاهی) دولتمرد و خوشنویس ایرانی. نیای او محمد شریف هجری، وزیر شاه‌طهماسب اول بود. به هند کوچید، به دربار جهانگیر گورکانی پیوست و از او لقب اعتقادخان و مقام‌خان سامانی گرفت. مدتی سرپرست خسرو، پسر ارشد جهانگیر بود. یک‌چند نیز استاندار بنگاله و فرماندۀ سپاه جهانگیر در نبرد با مهابت‌خان بود، اما شکست خورد و اسیر شد. سرانجام با آشتی میان جهانگیر مهابت‌خان آزاد شد. پس از درگذشت جهانگیر، با زیرکی شاهزاده داوربخش، فرزند خسرو، را بر تخت شاهی نشاند. شاه‌جهان به پاس خدمات ارزندۀ وی به او لقب یمین‌الدوله آصف‌خان و منصب هشت هزاری و مقام وکالت و مهرانگشتری شاه عطا کرد و حکومت پنجاب و مولتان را به خویشان او سپرد. شاه‌جهان در هشتمین سال پادشاهی خود به او لقب خان خانی و سپهسالاری داد. آصف‌خان به معماری علاقۀ فراوان داشت و بسیاری از بناهای آن دوره را طراحی کرد. خط خوشی داشت و شعر نیز می‌سرود.