آندورا
آندورا (نمایش‌نامه)(Andorra)
نمایش‌نامه‌ای در دوازده تابلو، از ماکس فریش[۱]، به زبان آلمانی، نوشته‌شده بین سال‌های ۱۹۵۸ـ۱۹۶۱م، نخستین اجرا در ۱۹۶۱م در زوریخ[۲]. فریش این نمایش‌نامه را از قصۀ کوتاهی مندرج در یادداشت‌های ۱۹۴۶ـ۱۹۴۹م نوشتۀ خودش اقتباس کرده است. ماجرا در سرزمینی خیالی به نام آندورا اتفاق می‌افتد. جوانی به نام آندری، که همه او را به غلط یهودی می‌پندارند، هرچه می‌کوشد نمی‌تواند چونان دیگران زندگی کند و سرانجام رنگ‌وبوی هویتی را به خود می‌گیرد که مردم برای او ساخته و پرداخته‌اند. پس از مرگ ظالمانۀ او، مردم درمی‌یابند که آندری نیز چون خود آنان یک آندورایی بوده است. ساختار این نمایش‌نامۀ تأمل‌برانگیز، مستقیماً متأثر از سِیر تحول نفسانی آندری است. آندورا، که با استقبال فراوان مردم روبه‌رو شد، نمایش‌نامه‌ای دربارۀ پیش‌داوری‌های آدمی است. پرسشی که از آغاز نمایش مطرح می‌شود، ذهن تماشاگر را درگیر یافتن پاسخی می کند که در بهترین حالت فقط می‌تواند پاسخ شخصی او باشد، نه پاسخی تام و همه‌پسند.