آواشناسی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آواشناسی (phonology)
مطالعۀ اصوات گفتار. این علم با تولید اصوات (آواشناسی تولیدی)، خصوصیات آکوستیک آن‌ها (آواشناسی آکوستیک[۱])، و چگونگی ترکیب‌شان، منظور ساختن هجاها، کلمات، و جملات (آواشناسی زبانی[۲]) سروکار دارد. اولین آواشناسان، محققان هندی بودند (ح ۳۰۰پ‌م) که کوشیدند تلفظ متون مقدس سانسکریت[۳] را حفظ کنند. یونانیان باستان به منزلۀ اولین مبدعان نظام نوشتاری براساس الفبای آواشناختی شناخته می‌شوند.

آواشناسی مدرن (نوین) را اَلِگزاندر ملویل‌ بل[۴] (۱۸۱۹ـ۱۹۰۵م) مطرح کرد؛ کسی که در اثرش با نام گفتار هویدا[۵] (۱۸۶۷م)، نظام دقیق نشانه‌گذاری برای نوشتن اصوات گفتار را ارائه داد. در قرن ۲۰م زبان‌شناسان بر گسترش نظام و دستگاهی طبقه‌بندی شده تکیه کرده‌اند تا بتوانند مقایسه‌ای میان تمام اصوات گفتار انسان ارائه دهند. وظیفۀ دیگر آواشناسی مدرن، فرآیندها و روش‌های ذهنی درک و دریافت گفتار است.




  1. acoustics phonetics
  2. linguistic phonetics
  3. Sanskrit
  4. Alexander Melville Bell
  5. Visible Speech