اثر موسباویر
اَثَرِ موسْباوِئر (Mössbauer effect)
گسیل بدون پس‌زنیِ پرتوهای گاما از هسته‌های اتمی، در شرایط خاص. این اثر را فیزیک‌دان آلمانی، رودولف موسباوئر، در ۱۹۵۸ کشف کرد و در ۱۹۶۰، در اولین آزمون آزمایشگاهی نظریۀ نسبیت عام اینشتین[۱] از آن استفاده کردند. جذب پرتو گاما در هسته‌های اتمی و بازگسیل متعاقب آن از هسته معمولاً منجر به پس‌زنی هسته می‌شود و این امر بر طول موج پرتو گسیل‌شده اثر می‌گذارد. موسباوئر متوجه شد که در دماهای کم، وقتی پرتوهای گامای با طول موج معین جذب هسته‌های بلورها می‌شوند، طی فرآیند تشدید هسته‌ای و بازگسیل پرتو گاما، کل ساختار بلور، به جای تک‌تک هسته‌ها، دچار پس‌زنی می‌شود. به این ترتیب، طول موج پرتو گامای بازگسیل‌شده عملاً تغییر نمی‌کند و با دقت بسیار قابل اندازه‌گیری است. در این‌صورت، هرگونه تغییر طول موج را می‌توان حاکی از اثرگذاریِ الکترون‌های همسایه یا گرانش دانست. این اثر با نشان‌دادن افزایش طول موج پرتو گاما در میدان گرانشی اولین تأیید آزمایشگاهی نظریۀ نسبیت عام را فراهم آورد.
- ↑ Einstein\'s general theory of relativity