اندونزی
اَندونزی (Indonesia)
موقعیت. جمهوری اندونزی، پنجمین کشور وسیع قارّه آسیا، در آب‌های جنوب شرقی آسیا و در شمال غربی استرالیا واقع است. دریاهای چین جنوبی، سِلِب[۱]، و اقیانوس آرام از شمال، کشور پاپوآ گینۀ نو[۲] از شرق، و دریاهای آرافورا[۳] و تی‌مور[۴]و اقیانوس هند از جنوب و غرب آن را در میان گرفته‌اند. مساحت این کشور ۱,۹۰۴,۴۳۵ کیلومتر مربع است و شهر جاکارتا[۵] پایتخت آن است.
سیمای طبیعی. اندونزی مجمع‌الجزایر[۶]ی است مرکب از حدود ۱۳,۷۰۰ جزیرۀ بزرگ و کوچک که در پهنه‌ای با وسعت ۱۰,۲۰۰,۰۰۰ کیلومتر مربع در آب‌های اقیانوس‌های هند و آرام گسترده است. حدود ۶هزار جزیرۀ این کشور مسکونی است و درازای آن از شرق به غرب به ۵,۱۰۰ کیلومتر بالغ می‌شود. جاوه[۷]، سوماترا[۸]، و سولاوزی[۹] بزرگ‌ترین جزایر این کشورند و نیز در جزیرۀ بزرگ بورنئو[۱۰] با کشور مالزی، و در جزیرۀ گینۀ نو با کشور پاپوا گینۀ نو، و در جزیرۀ تی‌مور با کشور نوبنیاد تی‌مور شرقی شریک است. رشته جزایر جاوه، سوماترا، فلورس[۱۱]، تی‌مور، و تانیمبار[۱۲] مرز جنوبی این کشور را تشکیل می‌دهند و بیشتر جزایری که در شمال رشته جزایر مزبور جا دارند، از یک توده کوه مرکزی تشکیل شده‌اند که پیرامون آن‌ها را جلگه‌های ساحلی فرا گرفته است. کوه پونچاک جایا[۱۳] در استان پاپوآی غربی (غرب جزیرۀ گینۀ نو)، با ارتفاع ۵,۰۳۰ متر، بلندترین کوه کشور اندونزی محسوب می‌شود. وجود آتشفشان‌های فعالی مانند کِرینچی[۱۴]، با ارتفاع ۳,۸۰۵ متر در جزیرۀ سوماترا، و سِمِرو[۱۵]، با ارتفاع ۳,۶۷۶ متر در جزیرۀ جاوه از ویژگی‌های رشته جزایر جنوبی محسوب می‌شود. فعالیت آتشفشان‌های مزبور در روزگار گذشته، موجب باروری و حاصل‌خیزی خاک اراضی جزایر جنوبی، به‌ویژه جزیرۀ جاوه، شده و بسیاری از کشاورزان اندونزیایی را در آن‌ها به کار مشغول داشته است. اگرچه دیگر جزایر از نظر بارآوری و حاصل‌خیزی به پای جزیره‌های جنوبی نمی‌رسند، در عوض از منابع زیرزمینی سرشاری چون نفت و مس و جنگل درختان گران‌بها برخوردارند. در اندونزی رودخانه‌های بسیاری جریان دارند که بیشتر کوتاه و پرآبند و رودهای باریتو[۱۶]، (۸۹۰ کیلومتر)، مامبِرامو[۱۷]، (۸۰۰ کیلومتر)، ماهاکام[۱۸]، (۶۴۵ کیلومتر)، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آن‌ها هستند. کشور اندونزی به ۲۵ استان تقسیم می‌شود و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از جاکارتا، پالِمبانگ[۱۹]، مِدان[۲۰]، باندونگ[۲۱]، سِمارانگ[۲۲]، سورابایا[۲۳]. اندونزی بر روی خط استوا[۲۴] قرار دارد و هوای آن در سراسر سال گرم است. ارتفاعات این کشور از اعتدال نسبی برخوردارند و برف زمستانی قلل کوه‌های استان پاپوآی غربی، واقع در غرب جزیرۀ گینۀ نو، را سفیدپوش می‌کند. فصل خشک این سرزمین از خرداد تا شهریور است و فصل بارندگی‌های شدید آن از مهر تا فروردین به درازا می‌کشد. پدیدۀ مونسون[۲۵] (بادهای موسمی) در اقلیم این کشور نقش مؤثری دارد و میزان بارندگی مناطق، برحسب بادگیربودن یا در پناه باد‌بودن، متفاوت است. میانگین دمای شهر جاکارتا در دی‌ماه و تیرماه ۲۵.۶ درجۀ سانتی‌گراد است و میانگین بارندگی سالانه آن به ۱,۷۷۵ میلی‌متر می‌رسد. کرانه‌های بیشتر جزایر، به‌ویژه سواحل جنوبی جزیرۀ بورنئو، از جنگل‌های انبوه کرنا و خیزران پوشیده شده و غالب جزایر را جنگل‌های گرمسیری فراگرفته که وسعت آن‌ها به ۶۱ درصد از مساحت کل کشور می‌رسد. ۱,۴۸۰ گونه پرنده و حدود ۵۰۰ گونه پستاندار، ازجمله ببر معروف سوماترا و انواع تمساح، بزمجه، مار و خزندگان دیگر حیات‌وحش آن را تشکیل می‌دهند.
اقتصاد. دولت اندونزی بر اقتصاد این کشور کنترل و نظارت کامل دارد و به واردکردن مواد اولیۀ مورد نیاز کارخانه‌های داخلی اهتمام می‌ورزد. با این‌که توجه دولت بر مکانیزه‌کردن و نوین‌سازی کشاورزی متمرکز است، هنوز نیمی از جمعیت کشور در کشتزارها به‌کار مشغول‌اند. برنج مهم‌ترین و عمده‌ترین محصول این کشور است و ۷۰ درصد از درآمد روستانشینان را تأمین می‌کند. دیگر محصولات کشاورزی این کشور عبارت‌اند از نیشکر، نارگیل، ذرت، موز، لوبیای سویا، سیب‌زمینی، مرکبات، حبوبات، بادام‌زمینی، خرما، قهوه، و کاکائو. وسعت قابل توجه جنگل‌های اندونزی، (۱۱۰میلیون هکتار) موجب رونق تجارت چوب و صنایع چوبی این کشور شده و تولید چوب آن تا ۱۹۰.۶میلیون متر مکعب در سال افزایش یافته است. مقدار الکتریسیتۀ تولید شده در اندونزی حدود ۸۵میلیارد کیلووات ساعت است و مصرف سرانۀ آن به ۳۲۰ کیلو وات ساعت می‌رسد. ذخیرۀ نفت اندونزی ۱۵میلیارد بشکه، بازدۀ آن ۵۵۳میلیون بشکه در سال است و ذخیرۀ گاز طبیعی آن به ۲,۰۵۰میلیارد متر مکعب می‌رسد. علاوه بر نفت و گاز، زغال سنگ، نمک، بوکسیت، آهن، مس، نقره، طلا، نیکل، و قلع از دیگر منابع زیرزمینی آن به‌شمار می‌آیند. پالایش نفت، تولید منسوجات، سیمان، خودرو، تلویزیون، و تخته سه‌لایی ازجمله فعالیت‌های صنعتی این کشور است و محصول شیلات آن ۴,۱۵۰,۰۰۰ تن در سال است.
حکومت و سیاست. نوع حکومت کشور اندونزی، جمهوری چند حزبی با دو مجلس قانون‌گذاری است. مجلس نمایندگان مردم ۵۰۰ عضو دارد که ۴۲۵ نفر از آنان را مردم هر پنج سال یک‌بار انتخاب می‌کنند و ۷۵ نفر دیگر را رئیس‌جمهور و نیروهای مسلح به این سمت منصوب می‌دارند. مجلس شورای ملی این کشور نیز ۵۰۰ نمایندۀ منتخب و منتصب دارد که هر پنج سال یک‌بار برای انتخاب رئیس‌جمهور تشکیل جلسه می‌دهند.
مردم و تاریخ. جمعیت اندونزی حدود ۲۳۷,۵۵۶,۳۶۳ نفر است (۲۰۱۰) (بعد از چین، هند، و امریکا چهارمین کشور پرجمعیت جهان است) و تراکم نسبی جمعیت آن به ۱۲۴.۷ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۱.۳ درصد است و جاوه‌ای‌ها ۴۵ درصد از جمعیت آن را تشکیل می‌دهند. ۸۷ درصد از مردم این کشور مسلمان‌اند و ۵۸ درصدشان در روستاها به‌سر می‌برند، و باهاسای اندونزیایی[۲۶] زبان رسمی آنان است. میانگین امید به زندگی در اندونزی ۶۶ سال است و ۸۶.۵ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. اندونزی از کهن‌ترین نواحی مسکونی جهان است و کشف بقایای انسان جاوه[۲۷] که ۵۰۰هزار سال پیش می‌زیسته است، از قدمت آن حکایت دارد. نیاکان اندونزیایی‌های امروزی، احتمالاً در سال ۱۰۰۰پ‌م از قارۀ آسیا به این جزایر مهاجرت کرده و در آن سکونت گزیده‌اند. با آمدورفت سوداگران هندی و آمیزش با بومیان، آیین هندوئیسم و سپس آیین بودا در آن سامان رواج یافت. بین قرن‌های ۹ تا ۱۲م، امپراتوری قدرتمند جاوه تأسیس شد و در نیمه‌های قرن ۱۴م به اوج قدرت خود رسید. بازرگانان عرب در قرن ۱۴م آیین اسلام را در اندونزی رواج دادند و در آغاز قرن ۱۶، پرتغالی‌ها جزایر مولوکاز[۲۸] (جزایر ادویه) را تصرف کردند. کمپانی هند شرقی هلند، پرتغالی‌ها را از آن سامان بیرون راند و پایه‌های اقتصادی خود را در جزایر مولوکاز، جاوه، و سوماترا استوار ساخت، و بعدها نیز بر سراسر جزایر اندونزی مسلط شد. رفتار خشن و مستبدانۀ هلندی‌ها موجبات نارضایی و شورش مردم اندونزی را فراهم کرد و احمد سوکارنو در ۱۹۲۷ اولین حزب ملی اندونزی را تأسیس کرد. ژاپن در جنگ جهانی دوم اندونزی را تصرف و سوکارنو را به‌عنوان نمایندۀ خود بر این سرزمین حاکم کرد و در پایان جنگ با شکست ژاپن، احمد سوکارنو در اوت ۱۹۴۵ استقلال اندونزی را اعلام کرد. مخالفت هلند با استقلال اندونزی و مبارزۀ ملیّون و آزادی‌خواهان با اشغالگران بیگانه تا ۱۹۴۹ به درازا کشید و سرانجام دولت هلند، در دسامبر ۱۹۴۹ استقلال کشور مزبور را به‌رسمیت شناخت و احمد سوکارنو با عنوان نخستین رئیس‌جمهور کشور زمام امور را در دست گرفت.
- ↑ Celebes Sea
- ↑ Papua New Guinea
- ↑ Arafura
- ↑ Timor Sea
- ↑ Jakarta
- ↑ archipelago
- ↑ Java
- ↑ Sumatra
- ↑ Sulawesi
- ↑ Borneo
- ↑ Flores
- ↑ Tanimbar
- ↑ Puncak Jaya
- ↑ Kerinci
- ↑ Semeru
- ↑ Barito
- ↑ Mamberamo
- ↑ Mahakam
- ↑ Palembang
- ↑ Medan
- ↑ Bandung
- ↑ Semarang
- ↑ Surabaya
- ↑ Equator
- ↑ monsoon
- ↑ Bahasa Indonesia
- ↑ Java Man
- ↑ Moluccas