اوستیای جنوبی
اوسِتیایِ جنوبی (South Ossetia)
ناحیهای خودمختار در جمهوری گرجستان، بخشی از ناحیۀ اوستیا، با ۱۰۰هزار نفر جمعیت (۲۰۰۶). اوستیای جنوبی در دامنه[۱]های جنوبی کوههای قفقاز بزرگ، در ارتفاع حدود ۱۰۰۰متری از سطح دریا، قرار دارد. مرکز آن، شهر تسخینوالی[۲] است. از رودهای آن برای تولید نیروی برقابی استفاده میشود، و در کمتر از ۱۰ درصد زمینهای آن کشاورزی صورت میگیرد. حبوبات، انگور، و میوه در آن کشت میشوند، و در زمینهای مرتفعتر جنگلداری و پرورش گوسفند، بز، و گاو رواج دارد. مسیحیان ارتدوکس یونانی، ساکنان اوستیای جنوبی را تشکیل میدهند. اوستیها استقلال از گرجستان و وحدت دوباره با آلانیا[۳] (اوستیای شمالی سابق)، را خواستار بودند. درگیریها بین اوستیها و گرجیها در اوستیای جنوبی از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۲ سبب فرار هزاران نفر اوستی از اوستیای جنوبی به آلانیا شد. بهدنبال آن اینگوشها[۴]ی مقیم اوستیای جنوبی هم به اینگوش گریختند. اوستیها خواهان آن بودند که بهعنوان پیششرط تجدید وحدت با آلانیا، به اوستیای جنوبی وضعیت جمهوری خودمختار اعطا شود. آنان در سپتامبر ۱۹۹۰ استقلال منطقه را از شوروی اعلام کردند که گورباچف، رئیسجمهوری شوروی، آن را رد کرد. حرکتهای جداییطلبانه با سرکوب شدید دولت گرجستان روبهرو شد و در دسامبر ۱۹۹۰ بهدنبال درگیری بین پلیس و اوستیها در تسخینوالی، مرکز اوستیای جنوبی، و شهر جاوا (ژاوا)[۵] حالت فوقالعاده اعلام شد. خشونت در ژوئن ۱۹۹۲ بهاوج رسید و ملّیگرایان مسلّح اوستیای جنوبی تلاش خود را برای اتحاد دو ناحیه آغاز کردند و دامنۀ خشونت را به آلانیا کشاندند و تنش بین گرجستان و روسیه افزایش یافت. قرارداد صلح ۲۴ ژوئن کارساز نبود، اما با امضای موافقتنامۀ آتشبس در ژوئیه، سربازان صلحبان گرجی و روس در منطقه مستقر شدند. در سپتامبر ۱۹۹۶ لودویگ چیبیرف[۶] بهعنوان رئیسجمهور اوستیای جنوبی انتخاب شد که البته دولت گرجستان آن را غیرقانونی خواند. بحران بار دیگر در ۲۰۰۸ به اوج خود رسید. در ماه اوت ۲۰۰۸ نیروی گرجستان برای بازپس گرفتن اوستیای جنوبی و استقرار حکومت مرکزی به آنجا حمله کرد. بلافاصله ارتش روسیه وارد اوستیا و درپی آن وارد خاک گرجستان شد. پس از یک هفته جنگ با میانجیگری رئیسجمهور فرانسه آتشبس اعلام شد و نیروی روسی کمکم از خاک گرجستان خارج شدند. بهدنبال آن اوستیای جنوبی و نیز ناحیه خودمختار ابخاز اعلان استقلال کردند و دولت روسیه آنها را به رسمیت شناخت.