گلدشتاین، اویگن (۱۸۵۰ـ۱۹۳۰)
گُلْدشتایْن، اویگِن (۱۸۵۰ـ۱۹۳۰)(Goldstein, Eugen)
فیزیک‌دان آلمانی. در زمینۀ تخلیۀ الکتریکی[۱] در گازهایی با فشار کم، تحقیق کرد. پرتوهای کانالی[۲] را کشف، و پرتوهای کاتدی[۳] را نام‌گذاری کرد. در ۱۸۷۶، روشن ساخت که پرتوهای کاتدی می‌توانند سایه‌اندازی کنند و با زاویۀ ۹۰درجه نسبت به سطح کاتد گسیل می‌شوند. سپس، انحراف پرتوها را بر‌اثر میدان مغناطیسی[۴] به اثبات رساند. در ۱۸۸۶، آزمایشی انجام داد که طی آن، در آند سوراخ‌هایی ایجاد شده بود و مشاهده کرد باریکه‌هایی با درخشش زردرنگ از این سوراخ‌ها خارج می‌شوند. او این باریکه‌ها را پرتوهای کانالی نامید. سپس، این پرتوها را بر فلزات و اکسیدها تابانید و طول موج‌های گسیل‌شده از این اجسام را بررسی و مشاهده کرد که از فلزات قلیایی خطوط طیفی درخشانی گسیل می‌شود. گلدشتاین در گلایویتس[۵]، واقع سیلزی علیا[۶]، که اکنون در لهستان واقع است، زاده شد. در برسلاو[۷] و برلین درس خواند و از ۱۸۷۸ تا ۱۸۹۰، در رصدخانۀ برلین[۸] کار می‌کرد. سرانجام رئیس بخش اخترفیزیک رصدخانۀ پوتسدام[۹] شد. در ۱۹۲۸، بعد از تخلیۀ الکتریکی در لامپی محتوی نیتروژن و هیدروژن، مقدار کمی آمونیاک نظرش را جلب کرد. این مشاهده سال‌ها بعد فقط به این منظور پی‌گیری شد که معلوم شود چنین پدیده‌ای می‌توانسته است به تشکیل مولکول‌هایی منجر شود که از نظر زیست‌شناختی حایز اهمیت‌اند، و درنتیجه، این امر احتمالاً به شکل‌گیری حیات منجر شده است.