بیضاء

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بیضاء (یمن)


نام شهر و استانی در یمن. در 268 کیلومتری شهر صنعاء و در جنوب شرقی آن قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا حدود 1800 متر است. رودخانه‌ی الغرید که از کوه الضیق سرچشمه می‌گیرد این شهر را دو نیم کرده است. شهر را دیواری احاطه می‌کرده که تا 1883م تقریباً بر جای بوده و دو دروازه‌ی اصلی نیز با نام‌های حصن العبسی و المنقع در غرب و شرق این شهر وجود داشته است.

در وسط شهر قلعه‌ی بلندی وجود دارد که بر صخره‌ی سفیدی بنا شده و گفته می‌شود وجه تسمیه‌ی این شهر، نسبتش با کوه است. استان بیضاء شهرها و اماکن باستانی‌ای دارد که در تاریخ دوره‌ی اسلامی یمن، مراکز مهمی به شمار می‌آمده‌اند. شهر حصی در شرق شهر بیضاء سرشار از آثار باستانی است و امروزه ویرانه‌ای از آن برجای مانده است. وادی مشهور مرخه هم در این استان قرار دارد. از دیگر مناطق این استان، منطقه‌ی نخع را می‌توان نام برد که محصولات کشاورزی‌اش زبانزد است و بسیاری از مشاهیر تاریخ عرب اسلامی، مانند شاعر معروف، اشتر نخعی و فرزندش مالک (سردار سپاه امام علی) از این منطقه برخاسته‌اند. شهر مقرانه (که پایتخت طاهریان[۱] در عهد پرآوازه‌ترین شاهان طاهری، عامربن عبدالوهاب، در اواخر قرن پانزدهم و اوایل قرن شانزدهم میلادی بوده است) در این استان قرار دارد. استان بیضاء وضعیت سیاسی ویژه‌ای دارد که به آن امکان نوعی شبه‌استقلال از اشغالگران انگلیسی مسلط بر جنوب و نظام امام یحیی در صنعاء را می‌داد. شاهانی از آل رصاص بر این استان حکم راندند. این استان تا دهه‌ی 1970، مناطقی را که امروزه با نام استان مأرب شناخته می‌شود شامل می‌شده است. استان بیضاء دارای 13 شهرستان است که عبارتند از: بیضاء، رداع، السوادیه، آل عوض، الصومعه، جبن، الطفه، الزاهر، ذوناعم، لغمان، حرضه، ناطع و مسوَّر.



  1. با سلسله‌ی پادشاهی طاهریان ایران اشتباه نشود.