تاس
تاس
(یا: طاس) از کهنساختهترین ابزارها در شماری از سرگرمیهای گروهی و قمارها. آن مکعبمربعی است، در اضلاعی به طول یک سانتیمتر، ساخته از عاج، استخوان یا مواد مصنوعی که بر هر سطح آن نقطههایی به نمایش عددی از یک تا شش، نقش شده است. جمع خالهای دو سطح روبهرو، باید هفت باشد؛ بدینترتیب، یک روبهروی شش، دو روبهروی پنج و سه روبهروی چهار قرار میگیرد. اصطلاحات مربوط به تاس: ۱. جفتی، که یکسان آمدن دو تاس است در بازیهای دو تاسه یا سه تاسه؛ ۲. تاس بسته، که در تاس بازی، به مبلغ قرار حریف و اوستا اطلاق میشود و بدینمعنی که حریف نمیتواند مبلغی بیش از یکسوم موجودی بانک را بخواند؛ ۳. تاسِ باز، بدینمعنی که نه اوستا، در صورتِ باخت، وجهی بیش از موجودیِ بانک میپردازد، نه حریف؛ ۴. حکمِ تاس، در تخته نرد، که کنایه از بختیاری حریف است (← مِنچ، بازی). اینکه کدام قوم مبدعِ تاس است، همچنان پوشیده است؛ اما در ویرانهها و مقبرههای باستانی مصر و بابل، تاسهایی دقیقاً به شکلِ تاسهای امروزی، یافت شده است. کهنترین متنی که در آن از تاس یاد رفته ریگ وداست. از اشارههای مندرج در ایلیاد پیداست که انواعی از بازی با تاس، در یونان باستان رواج داشته است.