لارنس، تامس ادوارد (۱۸۸۸ـ۱۹۳۵)
لارِنْس، تامِس اِدوارد (۱۸۸۸ـ۱۹۳۵)(Lawrence, Thomas Edward)
(تی ای لارنس؛ معروف به لورنس عربستان[۱]) نظامی، محقق، و مترجم انگلیسی. درخلال جنگ جهانی اول در استخدام ادارۀ ضداطلاعات ارتش انگلستان در قاهره بود و در مذاکرات مربوط به شورش اعراب علیه ترکهای عثمانی شرکت داشت و در ۱۹۱۶ به امیرفیصل[۲] پیوست. لارنس به یک سرکرده نابغۀ چریکی تبدیل شد و حمله به خطوط ارتباطی ترکها را با سازماندهی شورش مشترک اعراب درهم آمیخت؛ شرح این عملیات را در کتاب خود، هفت ستون خرد[۳] (۱۹۲۶)، آورده است. لارنس در ویلز زاده شد و در آکسفورد درس خواند. در فعالیتهای باستانشناسی در سوریه و بینالنهرین[۴] شرکت کرد (۱۹۱۰ـ۱۹۱۴). با آغاز جنگ، به انگلستان فراخوانده و برای تهیۀ نقشههای مناطق عربی به خدمت گرفته شد. درپی شورش شریف مکّه[۵] علیه ترکهای عثمانی در ۱۹۱۶، لارنس با درجۀ سرهنگی همراه با هیئت نمایندگی انگلستان نزد ملک حسین[۶] شتافت. در مکه ارتش عرب را سازمان داد و عملاً فرماندهی آن را برعهده گرفت و از ۱۹۱۶ تا ۱۹۱۸ در جناح ارتش انگلستان به حملات چریکی دست زد. در ۱۹۱۸ در رأس ارتش عرب پیروزمندانه به دمشق وارد شد. در پایان جنگ جهانی اول، نشان صلیب خدمات برجسته[۷] را دریافت کرد و مشاور وزارت خارجه در امور اعراب شد. پس از سرخوردگی از قصور کنفرانس صلح پاریس[۸] در اعطای استقلال به اعراب، در ۱۹۲۲ با نام مستعار راس[۹] به نیروی هوایی انگلستان پیوست و در ۱۹۲۳ با نام تی ای شاو[۱۰] به یگان تانک پیوست، اما هویت او آشکار شد. لارنس در ۱۹۳۵ در حادثۀ موتورسواری کشته شد.