تب طلا در کالیفرنیا
تَبِ طلا در کالیفرنیا (California gold rush)
در تاریخ ایالات متحدۀ امریکا، هجوم جویندگان طلا به کوهستان سیِرا نوادا[۱]، در کالیفرنیا[۲]، پس از کشف طلا در امریکن ریور[۳]. در ژانویۀ ۱۸۴۸، مساحی امریکایی با نام جیمز مارشال[۴] در امریکن ریور طلا کشف کرد. طی دو سال، بیش از ۱۰۰هزار نفر به امید کسب ثروت به کالیفرنیا سرازیر شدند و سانفرانسیسکو[۵]، که روستایی ساحلی بود، به بزرگترین شهر غرب امریکا تبدیل شد. پیشاهنگ همۀ آنان «معدنچیان ۱۸۴۹» بودند که با دلیجانهای خود گِریت پِلِینز (پهندشت)[۶] را زیر پا گذاشتند و از کوههای راکی[۷] گذشتند. تب طلا در ۱۸۵۶ فروکش کرد، اما بهرهبرداری از نواحی غرب امریکا آغاز شد.
جامعۀ معدنکاری. در پی کشف مارشال در ۱۸۴۸، معدنچیانی از امریکا و ملیتهای دیگر، مانند چینی و مکزیکی، رفتهرفته عازم کالیفرنیا شدند. بیشتر آنها مردان جوان بودند و همین عامل بر ماهیّت شهرکهایی که برای معدنچیان تأسیس شد، تأثیر زیادی گذاشت. در اواخر تابستان ۱۸۴۹، بخش اعظم معدنچیان امریکایی وارد این منطقه شده بودند و شهرهای منطقه صحنۀ انواعِ جنایات و هرگونه فسادِ ممکن بود.
میراث ماندگار. تب طلا در امریکا و کالیفرنیا تأثیر دیرپایی داشت. شهر سانفرانسیسکو درپی هجوم جویندگان طلا بنا شد. در اوایل ۱۸۴۸، سانفرانسیسکو روستای کوچکی با چند صد نفر جمعیت در حاشیۀ خلیج سانفرانسیسکو[۸] بود، امّا در پایان ۱۸۴۹، جمعیت آن به دهها هزار نفر رسید و بزرگترین شهر غرب امریکا شد. پس از فروکشکردن نخستین هجوم، بسیاری از شهرکهای معدنچیان بر جای ماندند و سکنۀ دایم یافتند. همچنین، خطوط راهآهنی احداث شدند که شهرها و نواحی معدنکاری را بههم متصل میکردند. ثروتی که جویندگان طلا کسب کردند، سبب رونق اقتصاد محلی و اقتصاد سایر نواحی امریکا شد. تلخترین پیامد تب طلا تأثیر آن بر زندگی سرخپوستان کالیفرنیا بود. معدنچیان آنها را به بردگی میگرفتند و بهقتل میرساندند و درنتیجۀ تبانی، دولت ایالتی کالیفرنیا مستقیماً از این عملیات پشتیبانی میکرد. بر اثر این کشتار ازجمعیت سرخپوستان ۹۰ درصد کاسته شد.
تأثیر معدنچیان ۴۹. مهمترین پیامد تب طلا برای امریکا ناشی از هجوم معدنچیانِ شرق در ۱۸۴۹ بود که به «معدنچیان ۴۹» معروف شدند. اغلب این معدنچیان هرگز به ثروت دست نیافتند، اما سفرهای آنان تأثیر انکارناپذیری بر مهاجرتهای بعدی بهسوی غرب داشت. آنان نخستین امریکاییهای سفیدپوستی بودند که در قالبِ دستههای بزرگ از گِریت پِلِینز عبور کردند و راه را برای سفر مردم عادی از شرق به سرزمینهای غربی هموار کردند. «معدنچیان ۴۹» در دستههای بزرگ یا با کاروانهای دلیجان سفر میکردند و ساکنان قبلی کوهستان را برای راهنمایی به خدمت میگرفتند. خانوادههای مهاجری که به سمت غرب میرفتند تا در زمینهای اورگون[۹] و کالیفرنیا، که بهموجب «قانون تصرف» (۱۸۴۲) به آنها واگذار میشد به کشتوزرع بپردازند، مسیر همین پیشگامان را دنبال کردند. برطبق «قانون تصرف»، هر مهاجر میتوانست پس از چهارده ماه اقامت زمینی به وسعت ۶۵ هکتار را به حداقل قیمت بخرد. «معدنچیان ۴۹» برای عبور از کوهستان راکی راه گذرگاه جنوبی[۱۰] را در پیش گرفتند و خبر سفر موفقیتآمیز آنان بهسرعت در شرق امریکا پخش شد. پس از تب طلا در کالیفرنیا، بخشهای شرقی و غربی امریکا بخشهای کشوری واحد بهشمار آمدند.