ترکی آذربایجانی
از زبانهای جنوب غربی (اوغوزی) ترکیک در خانواده آلتایی که سخنگویان آن در ناحیۀ آذربایجان و از مرز گیلان تا دربند، آن سوی ارس، و ناحیه ارزنجان در ترکیۀ امروز بدان سخن میگویند. همچنین ترکهای ساوه و همدان و قشقاییهای ایران و ترکان موصل و کرکوک نیز به این زبان تکلم میکنند. از نظر ساختار زبانی، ترکی در زمرۀ زبانهای التصاقی یا پیوندی است، بدین معنا که کلمه دارای بُن ثابت است و با افزودن پسوند به آن واژۀ جدید بهدست میآید.
از ویژگیهای مهم ترکی هماهنگی مصوتهاست که هماهنگی صامتها را نیز درپی دارد. این هماهنگی یا کامی است که به موجب آن زبان براساس مصوت اول واژه فقط مصوتهای پسین یا پیشین تولید میکند، یا لبی که با گستردهبودن هجای اول همۀ مصوتها گسترده خواهند بود. ترکی حرف تعریف و جنس دستوری ندارد.