شوشان، تمدن های دشت

شوشان، تمدّن‌های دشت

تمدن‌های جلگۀ خوزستان در متون باستان‌شناسی ایران. این جلگه از شمال به کوه‌پایه‌های زاگرس، از شرق به ارتفاعات بختیاری، از غرب به اراضی پست بین‌النّهرِین و از جنوب به ساحل خلیج فارس محدود می‌شود. رودخانه‌های دایمی دِز، کارون، اروند و بهمنشیر دشت شوشان را آبیاری می‌کنند. دشت شوشان از مناسب‌ترین مناطق شکل‌گیری و پیدایش فرهنگ‌های عصر نوسنگی و آغاز روستانشینی و کشاورزی و پیدایش و توسعۀ شهرنشینی و تمدن بوده است. صرف‌نظر از تمدن درخشان عیلامی و فرهنگ عیلام آغازین، مراحل تکوین فرهنگ‌های نوسنگی تا عصر مفرغ در محوطه‌های باستانی چُغابُنوت، چُغامیش، بُنِه فُضِیلی، تَل قَضیر، جعفرآباد، بوهلان، جُوی، بَندبال و تپۀ بزرگ شوش کاوش و پژوهش شده است.