تیسلیوس، آرنه ویلهلم کورین (۱۹۰۲ـ۱۹۷۱)
تیسِلیوس، آرْنِه ویلهِلْم کورین (۱۹۰۲ـ۱۹۷۱)(Tiselius, Arne Wilhelm Kaurin)
آرنه ویلهلم کورین تیسلیوس Arne Wilhelm Kaurin Tiselius | |
---|---|
زادروز |
استکهلم ۱۹۰۲م |
درگذشت | ۱۹۷۱م |
ملیت | سویدی |
تحصیلات و محل تحصیل | اوپسالا |
شغل و تخصص اصلی | شیمی دان |
گروه مقاله | شیمی و بیوشیمی |
جوایز و افتخارات | نوبل شیمی به سبب تحقیقاتش در زمینه الکتروفورز و تحلیل جذب سطحی و نیز کشفیاتش در زمینه پروتیین های سرم (۱۹۴۸) |
شیمیدان سوئدی. روش قدرتمندی، با نام اِلکتروفورز[۱]، برای آنالیز شیمیایی عرضه کرد و تکنیکهای جدید خود را برای آنالیز پروتئینهای حیوانی بهکار گرفت. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۴۸ را بهسبب تحقیقاتش در زمینۀ الکتروفورز و تحلیل جذب سطحی[۲]، و نیز کشفیاتش در زمینۀ پروتئینهای سرم[۳] بهدست آورد. در استکهلم زاده شد و در اوپسالا[۴] درس خواند. در همانجا نیز به کار پرداخت. از ۱۹۳۸، مدیر انستیتوی زیستشیمی[۵] بود. از ۱۹۳۴ تا ۱۹۳۵، در پرینستون[۶] امریکا در زمینۀ کانیهای زئولیت[۷] تحقیق و ظرفیت آنها را برای حفظ ساختار بلوری[۸] از طریق تبادل آب تبلور[۹][۹] با اجسام دیگر بررسی میکرد. این گونه ساختارهای بلوری، حتی پس از حذف آب، تحت خلأ دست نخورده باقی میمانند. تیسلیوس تغییرات نوری حاصل از آبدار شدن مجدد[۱۰] بلورهای خشکیده را بررسی کرد و برای اولینبار در دهه ۱۹۲۰ الکتروفورز را بهکار بُرد. در دهه ۱۹۳۰، پروتئینهای موجود در سرم اسب را جداسازی کرد و برای اولین بار وجود سه جزء را، که آنها را آلفا و بتا و گاما گلوبولین[۱۱] نامید، آشکار ساخت. بعدها نیز تکنیکهای جدیدی را در کروماتوگرافی[۱۲] ابداع کرد. او سمپوزیوم نوبل[۱۳] را بنیاد گذاشت که هر ساله به بحثهای اجتماعی و اخلاقی و دیگر زمینههای مرتبط با کارهای برندگان هر پنج زمینۀ جایزه نوبل میپردازد.