الجمع بین رأیی الحکیمین

الجمْع بَیْنَ رَأَییِ‌الْحَکیمَیْن
رساله‌ای منسوب به فارابی، به عربی، در فلسفه. این اثر، که بر بنیاد ترجمه‌های عربی آثار افلاطون و ارسطو نوشته شده، عمدتاً در تطبیق آرای این دو حکیم، از راه آرای مندرج در اثولوجیا است، ولی بر‌طبق تحقیقات قرن اخیر، این اثر تلخیصی از رسایل فلوطین است نه ارسطو. بنابراین روایت فارابی از این تطبیق و جمع، نیاز به امعان ‌نظر مجدد دارد. از این رساله تاکنون چاپ‌های متعددی به‌صورت سنگی و حروفی عرضه شده که مشهورترین آن چاپ دیتریهی و چاپ مطبعۀ کاتولیکیۀ بیروت است. این اثر به قلم عبدالحسن مشکاةالدینی ترجمه، شرح و چاپ شده است.