جنبش تعاونی
جنبش تعاونی (cooperative movement)
به هم پیوستن گروههای مردم بهمنظور همکاری در زمینههای تجارت، تولید، عرضۀ اعتبار، ساخت مسکن یا سایر خدمات. اصول اولیۀ نهضت تعاونی را راچدیل پایونیرز[۱]، تحت تأثیر عقاید رابرت اوئن[۲]، در ۱۸۴۴ در انگلستان و شارل فوریه[۳] در فرانسه بنیاد نهاد. شرکتهای تعاونی تولید، که بهطور مشاع میان کارگران شکل گرفتهاند، در مقیاس وسیعی در فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، و جمهوریهای شوروی سابق وجود دارند (در ۱۹۸۸، به تعاونیهای اقتصادی شوروی استقلال قانونی و مالی و حق حضور در بازارهای خارجی و اقدام به سرمایهگذاریهای مشترک با شرکتهای خارجی داده شد). در بسیاری از کشورها، شرکتهای تعاونی کشاورزی برای خرید جمعی بذر، کود و سایر کالاها تشکیل شده است، در حالیکه شرکتهای تعاونی بازاریابی محصولات کشاورزی در امریکا، ایرلند، دانمارک، اروپای شرقی و جمهوریهای شوروی سابق اهمیت بسیاری دارند. شرکتهای تعاونی اعتبار کشاورزی در اقتصادهای روستایی اروپا و آسیا، ازجمله بخشهایی از هند، قدرتمندند. ایالات متحد امریکا نیز یک نظام اعتباری تعاونی کشاورزی دارد. در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، انگلستان شاهد رشد تعدادی از تعاونیهای کارگری بود که در کارخانههایی تشکیل شد که بهسبب بحران اقتصادی در آستانۀ تعطیلی بودند.