حمیدالدین، محمد بن یحیی

حمیدالدین، محمد بن یحیی (1839- 1904م) Mohammad bin Yahya Hamid Al-Deen

امام زیدیه، فقیه و شاعر یمنی. وی همانند پدرش، یحیی، پیش از آمدن ترک‌ها از یاران امام محسن بن احمد بود. پس از آمدن ترک‌ها به صنعاء (1872م) از سوی والی عثمانی به سمت قاضی حجه منصوب شد، اما پس از مدتی استعفا داد و به صنعاء بازگشت. مصطفی عاصم (والی عثمانی یمن) او را در سال 1877 همراه جمعی دیگر از علمای یمن دستگیر و در زندان صنعاء محبوس نمود و سپس به زندان حُدیده منتقل کرد. محمد پس از گذراندن 2 سال و چندماه آزاد شد و به صنعاء بازگشت. در سال 1889 امام هادی شرف‌الدین محمد در صعده درگذشت و یاران وی از محمد بن یحیی خواستند تا جانشینی او را بر عهده گیرد و علمای زیدیه هم موافقت کردند. ولی روانه‌ی صعده نشد و پس از او پسرش یحیی –که بعدها امام یمن شد- به وی پیوست. در آنجا با او بیعت کردند و وی از جبل الاهنوم روانه‌ی منطقه‌ی مدان شد؛ قبایل را گرد آورد و شورشی علیه ترک‌های عثمانی که یمن را تحت سلطه‌ی خود داشتند به راه‌ انداخت. نیروهای وی با جنگ‌های پارتیزانی علیه ترک‌ها توانستند بسیاری از مناطق تحت تصرف آنها را در شمال یمن، زیر سیطره‌ی خود درآورند.

امام محمد در آخرین روزهای حیاتش توانست حلقه‌ی محاصره‌اش را بر شهر صنعاء بیفکند. اما پیش از تصرف این شهر از دنیا رفت و پسرش، امام یحیی حمیدالدین، یک سال بعد توانست وارد شهر بشود.