خاصه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خاصّه

(در لغت به معنی خاص، ویژه، مخصوص) در اصطلاح منطق، در مباحث کلیات خمس و تعریف به‌کار می‌رود: ۱. در بحث کلیات خمس خاصّه یا عَرَضِ خاص عبارت است از مفهوم کلّی عَرَضی که به یک حقیقت (ماهیت) اختصاص دارد، مانند نویسندگی که تنها نوع انسان بدان متصف می‌شود؛ ۲. در بحث معّرِف/خاصّۀ مرکبه: عبارت است از تعریفی که از مجموع چند صفت عرضی یا از مجموع چند عرض عام فراهم می‌آید؛ بدین‌معنا که هر یک از صفات مجموعه، به تنهایی عرض عام است؛ امّا کل مجموعه در حکم عرض خاص است و ویژۀ امر مورد تعریف. مثال رایج خاصۀ مرکبه، «طائر وَلود» (پرندۀ زاینده) است در تعریف خفاش.