خودروسازی در ایران، تاریخچه
خودروسازی در ایران، تاریخچه
نخستین اتومبیل سواری وارداتی به ایران یک اتومبیل فورد بود که در اوایل قرن ۲۰ به دستور مظفرالدین شاه قاجار از کشور بلژیک خریداری شد. این اتومبیل که دود زیادی از آن خارج می‌شد به کالسکه‌دودی یا ماشین‌دودی معروف بود. از ۱۳۰۰ش به‌دنبال گسترش شهرنشینی، میزان واردات خودرو افزایش یافت. اغلب اتومبیل‌ها در آن سال‌ها از کشورهای امریکا و انگلیس وارد می‌شد. اولین اتومبیل ساختِ ایران پیکان بود که در شرکت سهامی عام کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال تحت لیسانس کارخانۀ تالبوت انگلستان تولید و در ۱۳۴۶ وارد بازار شد. تولید وانت، مینی‌بوس و اتوبوس نیز رفته‌رفته در سال‌های بعد در این کارخانه شروع شد. در همان سال سواری‌های آریا و شاهین نیز در کارخانۀ پارس‌خودرو، و در ۱۳۴۷ سواری ژیان در کارخانۀ سایپا تولید و به بازار عرضه شد. در ۱۳۵۱، با تبدیل کارخانۀ پارس‌خودرو به شرکت جنرال موتورز ایران تولید اتومبیل‌های آریا و شاهین متوقف و تولید سواری‌های شورولت (اپل)، و همچنین تولید سه نوع اتومبیل سواری بیوک، کادیلاک و شورولت نوا تحت لیسانس جنرال موتورز امریکا آغاز شد. تولید این نوع سواری‌ها تا پایان ۱۳۶۰ ادامه داشت. در ۱۳۵۹ تولید سواری ژیان در کارخانۀ سایپا متوقف شد و به جای آن تولید سواری رنو ۵ که از ۱۳۵۴ همراه با ژیان تولید می‌شد، ادامه یافت. در سال‌های اخیر تولید اتومبیل‌هایی با تکنولوژی جدیدتر آغاز شده است که ازجملۀ آن‌ها می‌توان به تولید اتومبیل‌های پراید، پژو ۴۰۵ و ۲۰۶، نیسان پاترول، مزدا ۳۲۳ و جز آن اشاره کرد. شرکت‌های سازندۀ خودرو در ایران عبارت‌اند از شرکت ایران‌خودرو، سایپا، پارس‌خودرو، شهاب‌خودرو، ایران‌خودرو دیزل، سایپا دیزل، کرمان‌خودرو، رانیران و زامیاد.